چاپ

اخبار محرمانه - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
خانواده بنیامین نتانیاهو در حال خارج کردن اسباب و اثاثیه خود از خانه مسکونی نخست‌وزیری در خیابان بالفور در اورشلیم هستند. بنیامین نتانیاهو در سال 2016 به گروهی از شهرک‌نشینان اسراییلی که از خانه‌های غیرقانونی‌شان در کرانه غربی اخراج شده بودند، گفت: «می‌فهمم که از دست دادن خانه چقدر حس بدی دارد. بعد از انتخابات سال 1999 بدون هیچ هشدار قبلی من و خانواده‌ام به سادگی از خانه‌مان در خیابان بالفور اخراج شدیم. به همین سادگی همه اسباب اثاثیه‌مان را به خیابان ریختند. ما مجبور شدیم به هتل شرایتون برویم. خیلی حس بدی داشتیم.»
حزب لیکود در انتخابات سال 1999 توانست 19 کرسی کنست را به دست آورد که 7 کرسی از کرسی‌های به دست آمده توسط حزب کارگر به رهبری ایهود باراک کمتر بود. دولت باراک درست مثل دولتی روز سیزدهم ژوئن سوگند خورد، با ائتلاف احزاب گوناگونی نظیر میرتز از جریان چپ، هامرکاز از جریان میانه و اولترا ارتودوکس از جریان راست افراطی تشکیل شد. این ائتلاف بیشتر از دو سال پابرجا نماند.
سوال این است که ائتلاف کوتاه‌مدت در سال 1999 درخصوص کابینه فعلی اسراییل به ائتلاف احزاب گوناگون تشکیل شده، به ما چه می‌آموزد؟ چشم‌انداز عملکرد این کابینه با توجه به رویکردهای متضاد احزاب حاضر در آن چه خواهد بود؟ می‌دانیم که احزاب محافظه‌کار یهودی در این کابینه کاملا به ادامه سیاست شهرک‌سازی‌ معتقدند و در دیگر سو جریان چپ‌گرای حاضر در کابینه معتقدند که کالاهای تولید شده در مناطق شهرک‌سازی شده، باید تحریم شوند! آیا افرادی نظیر مراف میکاییل که کمپین گسترده‌ای در دفاع از حقوق به راه انداخت و ریاست حزب کارگر را برعهده دارد، می‌تواند با چهره‌های محافظه‌کاری نظیر آیلت شاکد که وزارت کشور را دراختیار دارد و قائل به دیپورت کردن پناهجویان و خانواده‌های‌شان است همکاری معناداری داشته باشد؟
واقعیت این است که در این بازی سیاسی، کارت‌هایی که نفتالی بنت به عنوان نخست‌وزیر دراختیار دارد بسیار بدتر از کارت‌هایی است که ایهود باراک در سال 1999 دراختیار داشت. اول اینکه تاکنون بی‌سابقه بوده است که نخست‌وزیری در اسراییل روی کار بیاید که حزبش در انتخابات توانسته باشد تنها 6 آرا را کسب کند. اما در شرایط فعلی همه به این نتیجه رسیدند که از میان سه گزینه، نخست‌وزیری بنت بهترین است. دو گزینه دیگر عبارتند از: ادامه نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو که 12 سال قدرت را در دست داشت و برگزاری پنجمین انتخابات سراسری که انتظار می‌رود بن‌بست سیاسی در اسراییل را تثبیت کند. کابینه جدید اسراییل چه از نظر ترکیب و چه از نظر دستور کار، از دید چپ‌گراها و راست‌گراها در اسراییل تنها گزینه مناسب است. نفتالی بنت درست مانند آویگدور لیبرمن، رییس حزب اسراییل خانه ما و گیدئون سار رییس حزب امید جدید، احتمالا در کنار همکاران سابق‌شان در حزب لیکود احساس بهتری داشتند تا در کنار اعضای حزب میرتز و حزب فلسطینی فهرست مشترک. وجه مشترک کابینه جدید اسراییل، انزجار از شخصیت نتانیاهو و کیفرخواست او به اتهام فساد است.
شرکای راست‌مانه در دولت جدید با ایدئولوژی و سیاست ‌خارجی و دفاعی نتانیاهو موافقت داشتند. بنابراین اگر ریاست حزب لیکود کنار برود یا اگر اعضای حزب لیکود آن‌قدر جرات داشته باشند که نتانیاهو را کنار بگذارند، بسیاری از چهره‌ها در کابینه جدید اسراییل احتمالا به مشارکت با حزب لیکود تمایل پیدا خواهند کرد.
البته نتانیاهو حتی پیش از اینکه اسبابش را جمع کند به سمت اپوزیسیون کوچ ‌کند، علیه کابینه جدید اسراییل اعلام جنگ کرده است. نتانیاهو سال 2021 دیگر آن نتانیاهوی جوان 22 سال قبل نیست که شکست بخورد و مدتی از سیاست کناره بگیرد. این‌بار او با آغوش باز از حامیان کله‌خرابش استقبال می‌کند و آنها را به حرکت درخواهد آورد.
در روزهای پایانی دولت، یعنی همان روزهایی که از زمین زیر پای اعضای دولت آتش زبانه می‌کشید، رهبران احزاب راست‌ تندرو و مفتی‌های یهودی‌شان یکصدا علیه نفتالی بنت فریاد برمی‌آوردند. ادبیاتی که آنها اتخاذ کردند و تهدیدهای آنها به جهنم، یادآور جو حاکم بر ماه‌های قبل از ترور نخست‌وزیر اسحاق رابین بود. از این منظر، خاموش‌ کردن این شعله‌ها، بازیابی اعتماد به سیستم حقوقی، پلیس و رسانه‌ها و تلاش برای ایجاد کثرت‌گرایی، یکی از اولین چالش‌های دولت جدید خواهد بود.
معماران ائتلاف عجیب و غریب بنت و لاپید خیلی خوب می‌دانستند که اپوزیسیون شکاف‌های موجود در این ائتلاف را شناسایی کرده و در آن شکاف‌ها بمب کار خواهند گذاشت. این بمب‌ها عبارتند از: قانون‌گذاری درباره موضوعات حساس نظیر ارتباط میان دین و دولت، الحاق سرزمین‌های فلسطینی، حقوق دگرباشان جنسی و به رسمیت شناختن جریان‌های ترقی‌خواه یهودی که انحصار حاکمیت اولترا ارتودوکس‌ها را به چالش می‌کشند.
کابینه ائتلافی اسراییل برای خنثی‌ کردن این بمب‌ها، تداوم وضع موجود درخصوص تمامی موارد فوق را خواستار می‌شود. البته نتانیاهو نیز تی‌ان‌تی خاص خود را دارد. هدف او تحرکات ایتمار بن جبیر و هم‌مسلکان عرب‌ستیز او در کنست است. بن ‌جبیر امسال با حمایت نتانیاهو به ریاست کنست انتخاب شد. نتانیاهو می‌تواند با دمیدن در آتش اختلافات بن ‌جبیر و گروهش با اعراب و سرمایه‌گذاری روی واکنش احتمالی گروه‌هایی نظیر حماس و جهاد اسلامی به تحریکات بن‌جبیر، تی‌ان‌تی خود را منفجر کند.
تصورش را بکنید که اگر در واکنش به بازدید اعضای یهودی کنست از مسجدالاقصیف راکت‌هایی از غزه به بیت‌المقدس شلیک‌ شود، نفتالی بنت چه خواهد کرد؟ و اگر قرار باشد کابینه بنت به این راکت‌ها پاسخ دهد، رای دو عضو عرب کابینه او یعنی منصور عباس از حزب فهرست مشترک و عیساوی فریج از حزب میرتز چه خواهد بود؟ و آیا لیبرمن و سار در صورت کشته شدن اسراییلی‌ها در حملات احتمالی حماس به خویشتنداری تل‌آویو رای خواهند داد؟ آیا نفتالی بنت که شدیدا طرفدار ادامه شهرک‌سازی‌ها است به حکم دادگاه در تخریب 40 خانه در کرانه غربی احترام خواهد گذاشت؟ او چطور خواهد توانست بین مخالفت با تلاش‌های دولت امریکا در مذاکره دیپلماتیک با فلسطینی‌ها برای پیگیری راهکار دو کشوری و خواست اعضای چپ‌گرای کابینه‌اش که از ایجاد کشور فلسطینی حمایت می‌کنند، تعادل برقرار کند؟ ناگفته نماند که شرکای راستگرای کابینه او نیز با ایجاد کشور فلسطینی به ‌شدت مخالف هستند.
موضوع دیگر مذاکرات هسته‌ای در جریان درخصوص برجام است که می‌تواند به بحرانی در کابینه جدید اسراییل تبدیل شود. احتمالا کابینه جدید اسراییل مجبور خواهد شد در این خصوص تصمیمات دشواری اتخاذ کند. اگر نفتالی بنت بخواهد به سیاست نظامی نتانیاهو در مخالفت با برجام ادامه دهد، مسلما کابینه‌اش با دولت امریکا دچار تعارض منافع خواهد شد و به خاطر داشته باشید که دولت بایدن در دوره دو ساله نخست‌وزیری بنت بر سر کار خواهد بود. از سوی دیگر اگر دولت بنت تصمیم بگیرد با سیاست بایدن درخصوص برجام همسو شود، آن وقت این نتانیاهو است که می‌تواند کمپینی سراسری علیه کابینه جدید اسراییل به راه انداخته و بنت را به «فراموش کردن منافع یهودیان اسراییل و ایجاد هولوکاست دوم» متهم کند.
نتانیاهو در طول دوران طولانی نخست‌وزیری خود، شعبده‌بازی قلمداد می‌شد که بدون هیچ حمایتی روی طناب راه می‌رفت. بنت خودش بین سال‌های 2006 تا 2008، وقتی که از نزدیک با نتانیاهو کار می‌کرد، عمل او را دیده است. بنابراین بنت خوب می‌داند برای اینکه بتواند مدت طولانی در قدرت بماند و آسیب‌هایی که نتانیاهو به جامعه اسراییل وارد کرده راجبران کند، هیچ چاره‌ای ندارد جز اینکه از استاد سابق خود عبور کند. الجزیره