بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - ابتکار /متن پیش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
اگر برجام حل نشود و تجارت خارجی و مراودات مالی‌مان سروسامان نگیرد متاسفانه در کوتاه‌مدت نمی‌توان به بهبود شرایط اقتصادی کشور خوش‌بین بود.
برخی از کالاهای پر مصرف در سبد غذایی خانوارهای ایرانی در یک‌سال اخیر دچار نوسانات قیمتی بسیاری شده‌اند و این در حالی است که اخیرا بازهم هشدارهایی برای گران شدن دوباره برخی از کالاها داده می‌شود. هشدار درخصوص گرانی گوشت قرمز یکی از مسائلی است که در روزهای اخیر بر سر زبان‌ها افتاده است. بر اساس پیش‌بینی‌ها به نظر می‌رسد در 6 ماهه دوم سال کشور با کمبود دام مواجه می‌شود و از این جهت ممکن است افزایش قیمت گوشت قرمز به زودی اتفاق بیفتد. مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور در گفت‌وگویی با اشاره به کشتار گسترده بره‌ها،گفته است: «بین سه تا 6 ماه آینده با کمبود شدید در حوزه عرضه دام و گوشت مواجه می‌شویم.» از سوی دیگر احتمال افزایش قیمت برنج در ماه‌های آینده نیز از جمله موضوعاتی است که طی هفته اخیر به آن اشاره شده است. بر اساس گزارشی از خبرآنلاین مهرداد جمال‌ارونقی، معاون فنی گمرک گفته بود: «با توجه به کاهش واردات برنج در ماه‌های اخیر مصوبه ممنوعیت واردات برنج باعث افزایش قیمت این کالا طی چند ماه آینده خواهد شد. این ترس وجود دارد که اگر بازنگری در ابلاغیه ممنوعیت فصلی برنج صورت نگیرد در آینده‌ای نزدیک با کمبود برنج و افزایش قیمت این کالای وارداتی مواجه شویم.»
البته تخم‌مرغ نیز مجوز گرانی را گرفته است. آنطور که گفته می‌شود، طبق توضیحات رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران، قیمت مصوب هر کیلو تخم مرغ در آذرماه سال 1399، 14هزار تومان بود که حدود یک ماه پیش معاونت امور دام وزارت جهادکشاورزی و معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسب و کارهای کشاورزی با قیمت 17 هزار و300 تومان موافقت کردند ولی به دلیل اینکه قرار است دولت عوض شود هنوز به صورت رسمی اعلام نشده است.
این درحالی است که وضعیت بازار مرغ نیز آشفتگی‌های خود را داشته و خبری از کاهش قیمت برای این کالای پرمصرف خانوارها دیده نمی‌شود. با توجه به بررسی وضعیت بازار کالاهای اساسی حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا راهکارهای وجود دارد که بتوان در کوتاه‌مدت مانع از تورم در بازار کالاهای اساسی شد یا خیر؟ مرتضی افقه، اقتصاددان در پاسخ به این پرسش به «ابتکار» گفت: من معتقدم راهکاری در کوتاه‌مدت وجود ندارد که بتواند مانع از افزایش قیمت در بازارهای کالای اساسی طی ماه‌های آینده شود. در کوتاه‌مدت امکان تحولی اساسی درون کشور که بتواند پس‌رفت‌های اقتصادی را جبران کند ‌وجود ندارد و نباید این انتظار را داشته باشیم. متاسفانه خوش‌بینی برای تغییر و تحولی اساسی در سیاست خارجی و داخلی وجود ندارد بنابراین تنها راهی که در کوتاه‌مدت می‌تواند کمی از شدت مشکلات اقتصادی که یکی از آنها پیش‌بینی‌ها برای افزایش قیمت برخی از کالاهای اساسی طی ماه‌های آینده است را کم کند، این است که برجام هرچه زودتر به نتیجه برسد.
این اقتصاددان افزود: اگر برجام حل نشود، تجارت خارجی و مراودات مالی‌مان سروسامان نگیرد متاسفانه در کوتاه‌مدت نمی‌توان به بهبود شرایط اقتصادی کشور خوش‌بین بود. این در حالی است که اگر پیش‌بینی‌ها درخصوص افزایش قیمت کالاهای اساسی به واقعیت بپیوندد متاسفانه احتمال بروز تنش‌های دیگر بالا می‌رود.
ساختارهای معیوب بلای جان تولید
افقه در پاسخ به این پرسش که چه دلایلی سبب شد تا اقتصاد با مشکلات کنونی روبه‌رو شود؟ گفت: من بارها گفته‌ام نگرش مسئولان در هر دوره به گونه‌ای بود که معیشت افراد در اولویت قرار نگرفت. بنابراین همین نگرش‌های ضد تولیدی ساختارهای معیوبی را به وجود آورد که هیچ کمکی به تولید نکرد.
این اقتصاددان در ادامه صحبت‌هایش به پوشش مشکلات اقتصادی کشور توسط درآمدهای نفتی اشاره کرد و در این خصوص گفت: اگر در گذشته مشکلاتی این‌چنین را در اقتصاد و یا بازارهای مختلف نداشته‌ایم تنها به دلیل دوپینگ نفتی بوده است. به بیانی روشن‌تر در گذشته بی‌کفایتی‌ها با درآمدهای نفتی پوشش داده می‌شد اما اکنون اینگونه نیست و نبود درآمدهای نفتی باعث شده است که بی‌کفایتی‌ها خود را در اقتصاد نشان بدهند.
رونق تولید، کلید حل مشکلات
وی در پاسخ به پرسش دیگری درخصوص اینکه آیا راهکاری در داخل وجود دارد که بتوان به واسطه آن مانع از تورم در بازار کالاهای اساسی ش یا خیر گفت: اگر همت و عزم جدی وجود داشته باشد تا واحدهای تولیدی رونق بگیرند شاید بتوان امیدوار بود که در کوتاه‌مدت شاهد تاثیرات مثبتی در مجموعه بازارهای اقتصادی باشیم.
این اقتصاددان ادامه داد: بخش قابل توجه‌ای از واحدهای تولیدی کشور به خصوص واحدهایی که در بخش صنعت قرار دارد زیر ظرفیت خود کار می‌کنند. اگر مشکلات بخش‌هایی که آنچنان وابسته به واردات و ارز خارجی نیستند به صورت ویژه مورد توجه قرار بگیرد شاید بدون برجام هم بشود در کوتاه‌مدت، قسمتی از مشکلات پیش‌بینی شده در بازار کالاهای اساسی و حتی مجموعه اقتصاد را کاهش داد. وی در پایان گفت: متاسفانه تا کنون تمایلی برای توجه ویژه بر روی این بخش از اقتصاد دیده نشده است و باید بدانیم رویایی فکر کردن کمکی به حل مشکلات اقتصاد نمی‌کند.