بزرگنمايي:

اخبار محرمانه- روي کار آمدن دونالد ترامپ، نگراني‌هاي بسياري را در ميان متحدان اروپايي واشنگتن ايجاد کرده‌است. در واقع، سياست «اول آمريکا» در دوران دونالد ترامپ، به معناي در اولويت دوم قرار گرفتن متحدان اروپايي واشنگتن است. نتيجه اين سياست، چيزي جز تضعيف ناتو و هراس کشورهاي اروپايي از يک اروپاي بدون حمايت‌هاي واشنگتن، نيست.

به گزارش اخبار محرمانه به نقل از آنا، دست به گريبان بودن اروپا با مشکلاتي چون خيزش دوباره روسيه، سيل پناه‌جويان، تروريسم و افراط گرايي، بر پيچيدگي معضل امنيتي اروپا افزوده است. دولت‌هاي اروپايي در شرايطي قرار گرفته‌اند که چاره‌اي جز خوداتکايي و تامين امنيت خود ندارند زيرا ترديدهاي زيادي درباره نقش واشنگتن در نظام امنيتي آتي اروپا به وجود آمده است. با وجود اين، اروپا براي پر کردن خلا امنيتي پس از خروج احتمالي آمريکا از ترتيبات امنيتي اين قاره، با مشکلات پرشماري روبروست.

ظهور دونالد ترامپ پايه‌هاي امنيت فراآتلانتيکي را سست کرده و شک و ترديدهايي را پيرامون اعتبار تعهد ايالات‌متحده به سازمان پيمان آتلانتيک شمالي (ناتو) ايجاد کرده است. رئيس‌جمهور ترامپ بارها از کشورهاي عضو ناتو به خاطر اختصاص بودجه ناکافي به اين سازمان، انتقاد کرده و حتي احتمال خروج ايالات‌متحده از ناتو را مطرح کرده است.

ترديد ترامپ در نشست‌هاي سال جاري ناتو و گروه هفت مشهود بود؛ جايي که او با همتايان اروپايي خود در زمينه‌هاي مختلف از تجارت گرفته تا تغييرات آب و هوايي، جر و بحث مي‌کرد. رهبران اروپا همچنان از اين موضوع نگران هستند که آيا ايالات‌متحده تعهدات امنيتي خود را به انجام مي‌رساند يا آنها را کاهش مي‌دهد. اين عدم قطعيت، به اين اتحاد که بيش از همه بر اعتماد ميان اعضاي خود متکي است، لطمه مي‌زند. از اين رو، انسجام و کارآيي ناتو و امنيت اروپا و ايالات متحده، در معرض خطر است.

قدرت ناتو به وحدت آن است. ماده 5 پيمان آتلانتيک شمالي که همه اعضا را متعهد مي‌کند در صورت حمله به يک يا چند عضو، به کمک آنها بيايند، هسته اصلي ترتيبات دفاع جمعي و يک اقدام بازدارنده در برابر تجاوز خارجي است. نگاه محافظه‌کارانه ترامپ به کشورهاي عضو ناتو - به ويژه سکوت نسبي او در برابر ماده 5 - در دوره خطرناکي، صورت مي‌گيرد.

روسيه بي واسطه­‌ترين چالش‌ها را پيش روي اروپا قرار مي‌دهد. پوتين، به دنبال تضعيف ناتو و بسط نفوذ منطقه‌اي کشور خود است و به خوبي مي‌تواند عمليات اطلاعاتي روسيه را گسترش دهد؛ همان کاري که گفته مي‌شود در انتخابات ايالات‌متحده و مونته نگرو انجام داد.

روسيه مي‌تواند اقدام‌هاي تحريک‌آميز بيشتري انجام دهد. براي مثال، در کشورهاي بالتيک به طور پنهاني - با استفاده از تاکتيک‌هاي مشابه آنچه در اوکراين در سال 2014 انجام داد - بي‌ثباتي ايجاد کند.

ابهام در مورد اهداف ايالات‌متحده و دامنه تعهدات اين کشور، مي‌تواند اين خطر را ايجاد کند که سياست هاي فاجعه‌­بار ايالات متحده درست قبل از آغاز جنگ کره - زماني که سيگنال‌هاي مبهم آمريکا به محاسبات اشتباه چين و کره‌شمالي کمک کرد - دوباره تکرار شود. هر يک از اين سناريوها امنيت اروپا را به خطر مي‌اندازد و ايالات‌متحده را در يک وضعيت دشوار قرار مي‌دهد؛ وضعيتي که در آن هر کنش و بي‌کنشي، مي‌تواند پيامدهاي وخيمي در بر داشته باشد. ايالات‌متحده ممکن است با يک دشمن مسلح به سلاح هسته اي، به طور مستقيم يا با واسطه، وارد مناقشه‌اي خشونت بار شود.

به طور خلاصه، پاسخگو نبودن آمريکا، روسيه را براي گسترش نفوذ خود در اروپاي شرقي، جسور مي‌کند. براي جلوگيري از اين سناريو، دونالد ترامپ بايد هر شک و ترديدي را در رابطه با تعهد ايالات متحده به ناتو و به يک اروپاي يکپارچه و آزاد، بر طرف کند. اگر اعتماد به رئيس‌جمهور ترامپ در مورد تعهداتي که براي نزديک به هفتاد سال وجود داشته است، از ميان برود، اعتبار سياست خارجي او - که اينک بدگماني‌هايي در مورد آن وجود دارد - از ميان مي‌رود.

اين امر نشان مي‌دهد که شعار «اول آمريکا» به معناي آمريکاي تنهاست، همانطور که رد معاهده اقليمي پاريس از سوي ترامپ، آن را نشان داد. اگر دونالد ترامپ از اين مسير باز نگردد، اروپا هيچ گزينه‌اي جز به عهده گرفتن مسئوليت کامل امنيت خود ندارد. آلمان و فرانسه، که با هم بيش از 25 درصد از بودجه ناتو را تامين مي‌کنند، قريب به يقين، ستون فقرات هر طرح جديدي را تشکيل خواهند داد.

آنگلا مرکل صدراعظم آلمان اعلام کرده است که اروپا نمي‌تواند روي ايالات‌متحده حساب کند و آلمان براي حفظ امنيت اروپا با فرانسه همکاري خواهد کرد. ماه گذشته يک دادگاه آلماني با هدف هموار کردن راهِ همکاريِ امنيتيِ ميان- اروپايي، حکم داد که آلمان مي‌تواند به طور قانوني در تامين منابع مالي برنامه‌هاي هسته‌اي بريتانيا و فرانسه در ازاي دريافت حمايت از آنها، سهيم باشد. اين دادگاه در واقع حکم داد که سلاح‌هاي هسته‌اي بريتانيا و فرانسه مي‌تواند در خاک آلمان مستقر شود.

مطمئنا چيزي براي گفتن وجود دارد، اروپايي‌ها روي پاي خود ايستاده‌اند. اما مشخص نيست که قدرت‌هاي اروپايي در کوتاه­‌مدت يا ميان‌­مدت قادر به پر کردن شکاف امنيتي عظيمي باشند که با خروج احتمالي ايالات‌متحده از ناتو، باقي مي‌ماند. احتمالا فرانسه و آلمان و همچنين انگلستان، خواستار پر کردن اين خلاء هستند. با توجه به ميزان مشارکت کنوني اين سه کشور در ناتو، بعيد است بتوانند جاي فقدان توانايي‌هاي نظامي ايالات متحده را از لحاظ پرسنل و تسليحاتي که در حال حاضر در اروپا استقرار پيدا کرده‌اند، پر کنند.

همچنين اروپايي‌ها بايد با توجه به حذف احتمالي سلاح‌هاي هسته‌اي ايالات‌متحده از اروپا يا حتي حذف چتر هسته‌اي ايالات متحده که نقش مهمي در بازدارندگي در برابر مهاجمان احتمالي بازي مي‌کند، شرايط هسته‌اي خود را در نظر بگيرند. تنظيم دوباره نظام توازن قوا، امتيازها و مسئوليت‌ها در ناتو، يک تمرين دشوار است. از زمان آغاز به کار ناتو، فرمانده عالي متفقين، هميشه يک آمريکايي بوده است. اگر مشارکت ايالات‌متحده در ناتو کاهش پيدا کند، اين وضع تغيير خواهد کرد.

همچنين سياست «اول آمريکا» دکترين راهبردي ناتو را مختل مي‌کند زيرا رويکرد کاهش هزينه‌هاي ايالات‌متحده، به طور طبيعي به واگرايي ميان ايالات‌متحده و متحدان اروپايي و واگرايي ميان بيست و هفت عضو اروپايي ناتو، منجر مي‌شود. در حال حاضر، تعدد تهديدهايي که جهان فرا-آتلانتيک با آنها روبرست، توافق بر سر چگونگي تخصيص منابع کمياب اين اتحاد را، پيچيده‌­تر مي­‌کند. اکنون اروپا با مشکلاتي چون قدرت فزاينده روسيه، تهديدهاي سايبري، سيل پناه‌جويان در مقياسي وسيع و تروريسم، روبروست.

کار تقويت امنيت اروپا با مذاکرات جاري برگزيت پيچيده‌­تر مي‌شود زيرا به نظر مي‌رسد انگلستان هر چه بيشتر از اروپا فاصله مي­‌گيرد. از آنجايي که انگلستان يکي از بزرگترين ارتش‌هاي اروپا و يکي از دو زرادخانه هسته‌اي آن را در اختيار دارد، حفظ انگلستان به عنوان يک شريک در امنيت اروپا، ضروري است. با توجه به اين واقعيت‌ها، اروپا به شدت نيازمند است که ايالات‌متحده دوباره بر تعهدات خود در ناتو تاکيد کند. در عين حال، کشورهاي اروپايي بايد خود را از وابستگي ناسالم به ايالات متحده رها کنند.

با توجه به آشفتگي‌هايي که در سال هاي اخير در اروپا رخ داده است، آخرين چيزي که اين قاره به آن نياز دارد، سردرگمي درباره تعهد واشنگتن به ناتو است. دونالد ترامپ با حمله‌هاي ناخوشايند به اين اتحاد، اعتبار خود را زير سوال برده و خطر مسموم شدن روابط طولاني مدت و دوستانه‌اي را ايجاد کرده که ايالات متحده طي سال‌ها با مهمترين متحدان خود، داشته است.

منبع: شوراي روابط خارجي (CFR)/ نويسنده: استوارت ام. پاتريک/ترجمه: محمدرضا پارسا