چاپ

اخبار محرمانه - آرمان ملی / متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
انتشار دو فیلم از صید ماهی ترال در فضای مجازی باعث واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی شده و آنها با هشتگ «جلوی صید ترال ماهی را بگیرید» نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. در فیلم نخست تور بزرگ یکی از کشتی‌های چینی، میلیون‌ها ماهی را صید کرده و در فیلم دوم یک فرد ماهیگیر اهل چابهار می‌گوید که به دلیل فعالیت‌های کشتی‌های ماهیگیری چینی در آب‌های دریای عمان نمی‌تواند به دریا برود و به دلیل بیکاری دچار اعتیاد شده است، چون صید ترال برای ایرانی‌ها ممنوع است و کشتی‌های بزرگ چینی چیزی برای صید آنها باقی نگذاشته است. این در حالی است که صید به روش ترال توسط شناورهای چینی در سال‌های گذشته اعتراضات گسترده‌ای به دنبال داشته است و کشتی‌های چینی با تورهای ماهیگیری بسیار بزرگ هست و نیست منابع ماهی دریا را جارو می‌کنند. البته این موضوع دو جنبه مهم دارد، اول اینکه به باور کارشناسان صید ترال «میان‌زی» و «کف‌زی» هر دو به اکوسیستم‌های دریایی آسیب وارد می‌کند و با توجه به شرایط مدیریت و نظارت کنونی باید به‌طور کلی برچیده شود و در جنبه دوم موضوع شغل هزاران صیاد در استان سیستان و بلوچستان به‌نوعی نابود شده و بسیاری از آنها به اعتیاد روی آورده‌اند. در این بین برخی از گزارش‌ها حاکی از آن است که ماهیگیران ایرانی مجبور هستند ده هزار دلار به دزدان سومالی رشوه پرداخت کنند تا اجازه یابند در سواحل آفریقا ماهیگیری کنند. روز دهم تیرماه امسال بود که دولت سومالی و دیده‌بان بین‌المللی ماهی‌گیری از حضور ده‌ها کشتی ایرانی برای ماهی‌گیری غیرقانونی در سواحل سومالی خبر دادند. در این بین خلیل‌الله درخشان، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ، گفته است: «از آنجا که کشتی‌های چینی ماهی‌یاب دارند، شبانه گله‌های ماهی را شناسایی کرده و آنها را شکار می‌کنند» به گفته او، ارزش محموله‌ای که در یک شب شکار می‌شود، گاه به اندازه قیمت خود کشتی‌ها است. در این رابطه یک اکولوژیست دریایی به «آرمان ملی» می‌گوید: صید ترال که از آن کف روبی دریا هم یاد می‌شود در سال های اخیر از عمده آسیب‌های جدی خلیج فارس و دریای عمان بوده است. صید ترال از جمله روش‌های صیادی منسوخ شده و غیرقانونی در دنیا محسوب می‌شود، اما این موضوع در کشور ایران ابعاد وسیعی یافته و امروز صیادان خارجی و بیگانه که در کشور خود اجازه صید ترال نداشته‌اند به عمق دریا نفوذ کرده و اکوسیستم دریایی و تنوع زیستی آن را با خطرات جدی رو‌به‌رو ساخته‌اند.
امیر رستموند معتقد است که اگرچه صید ترال در کشور ایران جرم‌انگاری شده و اینگونه اعمال بارها در دستور کار مسئولین محیط زیست و قضایی کشور قرار گرفته است و چندین کشتی بیگانه در دریاهای آزاد ایران توقیف شده‌اند، اما کشتی‌های چینی و هندی همچنان در حال صیادی در مناطق دریایی ایران به روش ترال هستند. او در ادامه می‌افزاید: صیادی به روش ترال حائز جذابیت برای صیادان خارجی است و ایران تنها کشوری است که به علت صدور مجوز صید ترال یا چشم پوشی روی این روش صید غیرقانونی مورد توجه خارجی ها قرار گرفته است. اکنون نیمی از آبزیان دریاهای جنوب کشور از طریق صید ترال نابود شده است. صید ترال عملا به علت ماهیت افراطی علیه محیط زیست و اکوسیستم آبی تبدیل به یک بحران زیست محیطی برای کشور ایران شده است و اشتغال صیادهای محلی سنتی را با دشواری رو به رو ساخته است. صید ترال در سراسر جهان غیرقانونی بوده و برای این شیوه صیادی به علت آنکه کف دریا را با آسیب جدی مواجه می‌کند و بسیاری از آبزیانی که در این فرآیند صید می‌‌شوند دور ریز می‌‌شوند مرجان‌ها، جلبک‌ها، تخم آبزیان و بسیاری از گونه‌ های دیگر را ریشه کن شده و بر این اساس این شیوه صید مورد نقد جدی است و هیچ مجوزی برای آن صادر نمی‌ شود. رستموند با اشاره به اینکه متولی صید در آب‌های ایران و مرجع مجوزهای صادره در این خصوص سازمان شیلات ایران است و این سازمان از طریق یگان حفاظتی خود وظیفه دارد تا محدودیت‌های زمانی و مکانی صید را کنترل کند، خاطرنشان می‌کند: مدیریت غیرمسئولانه این سازمان و نفوذ افراد و نهادهای خاص در این سازمان دولتی عملا توقف صید ترال در کشور را غیرممکن کرده است و سازمان شیلات توان نظارت خود در عرصه‌های دریایی کشور را از دست داده است.
بیکاری صیادان و خطر آسیب‌های اجتماعی
یکی از شغل‌های اصلی مردم در شهرهای ساحلی دریای عمان و خلیج فارس ماهیگیری است و امروزه به واسطه فعالیت کشتی‌های چینی، صیادان محلی منبع یا درآمد خود را از دست داده‌اند یا اجازه صیادی در اعماق دریا را ندارند و بسیاری از صیادان دست از کار کشیده و بیکار شده‌اند. در این بین با توجه به آمار بالای بیکاری و رشد نرخ اعتیاد، آسیب‌های اجتماعی بیشتر از هر زمان دیگری آنها را تهدید می‌کند. بنا بر آمار صیادان هرمزگان حال و روز خوبی ندارند و نبود صید در دریا موجب بیکاری بیش از 50درصد صیادان این مناطق شده و معیشت خانوار آن‌ها به خطر افتاده است. یک صیاد در شهرستان بندر خمیر یکی از مشکلات این صنف را صید ترال عنوان کرده و در این باره می‌گوید: کشتی‌ها هرچه ماهی‌ ریز و درشت است، جارو می‌کنند و تمام قایق‌ها و صیادان این روزها بیکار هستند. امیر رستموند در این رابطه خاطرنشان می‌کند: اکنون شناورهای صیادی در حال تردد و مستقر در آب‌های ایران زیستگاه مرجان‌ها در آب های بندرلنگه را تخریب کرده‌اند و زیستگاه دریایی کشور با کاهش جمعیت ماهی تن و فانوس ماهی‌ها به دلیل صید کشتی‌های چینی و هندی و ایرانی مواجه شده است. در گذشته نیز در آب‌های جنوب کشور صید ترال عامل مرگ لاک‌‌پشت‌‌ها در جزایر نخیلو و ام‌الکرم در استان بوشهر و جزایر قشم، کیش، شیدور، هندورابی، هنگام و هرمز در استان هرمزگان و همچنین شهرستان جاسک بوده است.