چاپ

اخبار محرمانه - فرارو /متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
بعد از شکست آمریکا در تصویب قطعنامه پیشنهادی در مورد تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد؛ «می‌دانستیم قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت رأی نمی‌آورد، ولی بازگشت تحریم‌ها را امتحان می‌کنیم. هفته آینده آن را خواهید دید.»
رئیس‌جمهوری آمریکا با اذعان به اینکه از شکست خوردن قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت آگاهی داشتند، از تلاش برای احیای تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در هفته آینده خبر داد. ترامپ همچنین در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا در نشست ویدئویی پیشنهادی «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه درباره ایران مشارکت می‌کند، اظهار داشت: «احتمالا نه. به نظرم تا بعد از انتخابات صبر می‌کنیم».
این در حالیست که سخنگوی جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به اظهارات ترامپ گفت: از آنجا که آمریکا از برجام خارج شده است توانایی فعال کردن «مکانیسم ماشه» را ندارد.
سخنگوی بورل گفت: آمریکا به طور یکجانبه در ماه می 2018 از برنامه جامع اقدام مشترک خارج شده است و هیچ مشارکتی در ساختار‌ها و فعالیت آن نداشته است. به همین دلیل نمی‌توان آمریکا را عضوی از برجام دانست؛ بنابراین ما این نکته را در نظر داریم که آمریکا در جایگاهی نیست که بتواند به مکانیسم‌های مخصوص طرف‌های برجام (از قبیل مکانیسم ماشه) رجوع کند.
از سوی دیگر آنتونی بلیکن مشاور جو بایدن نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 آمریکا در امور سیاست خارجی نیز در یک پیام توییتری نوشت: «با گوشزد کردن مفاد برجام و عدم امکان واشنگتن برای استناد به «مکانیسم ماشه» با توجه به خروج دو سال پیش دولت ترامپ از برجام، نوشت: «راه‌حل‌های موجود در این قطعنامه در اختیار کشور‌های «شرکت‌کننده» (اعضای برجام) است. کاخ سفید در (زمان) خروج از این توافقنامه، به معنای واقعی کلمه، عنوان بیانیه خود را «پایان دادن به مشارکت ایالات متحده در برجام» قرار داد. عاقلانه خواهد بود که توافقنامه‌ای که کارساز است و قدرت دارد، پایبند بود.»
با این حال سخنگوی کاخ سفید عصر امروز اعلام کرد که رئیس‌جمهور آمریکا بزودی مکانیسم ماشه را فعال خواهد کرد.
کایلی مک‌اننی، سخنگوی کاخ سفید روز چهارشنبه در کنفرانسی خبری در پاسخ به خبرنگاری که در خصوص مکانیسم بازگشت تحریم‌ها می‌پرسید، گفت: من هیچ اعلامیه ندارم و نمی‌خواهم جلوتر از رئیس‌جمهور چیزی بگویم. تنها می‌توانم بگویم که رئیس‌جمهور گفته است به زودی گزینه مکانیسم بازگشت تحریم‌ها را فعال خواهد کرد و من این مسئله را به او واگذار خواهم کرد.
دو پیام مهم رای ممتنع اروپا به قطعنامه آمریکا
رحمان قهرمان پور کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه ایالات متحده شکست سختی را در شورای امنیت سازمان ملل متحمل شد، گفت: ترکیب رای‌هایی که به قطعنامه پیشنهادی آمریکا در رابطه با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی داده شد، از اهمیت بسزایی برخوردار است، در درجه اول رای منفی روسیه و چین و در درجه بعدی رای ممتنع اروپا به این قطعنامه نشان داد که آمریکا تنها‌تر از هر زمان دیگری است و این برای کشوری که خود را یک ابر قدرت می‌داند، یک شکست تمام عیار محسوب می‌شود.
وی افزود: تمامی این نتایجی که آمریکا در صحنه سیاست خارجی خود در حال برداشت کردن است، ماحصل اقداماتی است که ترامپ و دولت او انجام داده، علیرغم فشار زیادی که آمریکا وارد کرده تا برجام از هم پاشیده شود، اما اروپا با این رای خود نشان داد که تحت هیچ شرایطی حاضر نیست، برجام را از دست دهد، کشور‌های اروپایی در رای به قطعنامه پیشنهادی نه به نظر آمریکا رفتار کردند و نه آن چیزی که ایران می‌خواست، بلکه آن‌ها راهی را در پیش گرفتند، که حامل پیام‌های مهم است.
قهرمان پور اظهار داشت: اول اینکه ترامپ در نقشه‌هایی که برای برجام کشیده می‌توان گفت، تاکنون شکست خورده و علیرغم اینکه او سعی کرد اروپا را در این راه همراه خود کند، موفق نشد و به نوعی این کشور‌ها به دنبال آن چیزی می‌روند که خود معتقد به آن هستند نه چیزی که آمریکا به آن‌ها دیکته می‌کند، دوما اروپایی‌ها نیز تا حدودی در عمل نشان دادند، به برجام با همه فراز و فرود‌هایی که در این 5 ساله داشته همچنان امیدوار هستند و در این زمینه تاحدی مستقل از آمریکا رفتار کردند، که این موضوع به نفع کشورمان بوده، به خصوص در این فقره آخر که در شورای امنیت رخ داد.
این کارشناس مسائل آمریکا با تاکید بر اینکه علیرغم اعلام ترامپ مبنی بر فعال کردن مکانیزم ماشه از سوی، آمریکا، این موضوع با یک ابهام حقوقی پیچیده روبرو است، بیان داشت: در دو سال گذشته با فرمان اجرایی که ترامپ صادر کرد، عملا آمریکا در برجام خارج شد، این امر از منظر حقوق بین الملل به این معنا است که آمریکا از اختیاراتی که در قالب برجام به اعضا داده می‌شود، محروم شده و از سوی دیگر از مسئولیت‌هایی که در رابطه با برجام نیز بر عهده داشته سلب مسئولیت صورت گرفته است، بنابراین در چنین شرایطی ترامپ دیگر حق هیچ دخالتی در برجام را ندارد.
فعال کردن مکانیزم ماشه از سوی آمریکا تقریبا محال است
وی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها در مورد برگشت به برجام نوعی بازی با کلمات را راه انداخته اند، اضافه کرد: با توجه به اینکه برجام یک معاهده بین المللی نیست، از کشور‌هایی که در آن حضور دارند به عنوان مشارکت کننده نام برده شده نه به عنوان عضو که در معاهده‌های جهانی از لفظ «member» استفاده می‌شود، اما با این همه، این بازی با کلمات نیز نمی‌تواند راهی را پیش پای آمریکا قرار دهد که مکانیزم ماشه را فعال کند، این در حالیست که اگر قرار باشد کشور دیگری که عضو برجام است مکانیزم ماشه «Snapback» را فعال کند، این مسئله خود سه مرحله دارد که باید طی شود.
قهرمان پور ادامه داد: بنابراین اگر آمریکا نیز بخواهید از این مکانیزم استفاده کند، در درجه اول باید به برجام برگردد، که این خود امری محال به نظر می‌رسد، حال اگر این فرض را محال ندانیم، آمریکا برای فعال کردن مکانیزم ماشه در قدم اول باید در کمیسیون رفع اختلاف که در برجام پیش بینی شده، موارد نقض را مطرح کند، اگر این موارد در حضور کارشناناسان حل نشد، در مرحله دوم این موارد باید در اجلاس وزرای امور خارجه برجام مطرح شود و در مرحله سوم است، که این مسائل در شورای امنیت می‌تواند طرح شود.
این تحلیلگر مسائل آمریکا یادآور شد: بنابراین این که آمریکا بخواهد بلافاصله فعال کردن مکانیزم را در شورای امنیت مطرح کند، به هچ عنوان امکان آن وجود ندارد، از سوی دیگر به نظر می‌رسد اروپا تا 13 آبان ماه که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است، همین سیاست فعلی خود را ادامه دهد، نتایج این انتخابات می‌توان خیلی از ابهامات در این زمینه را روشن کند، از سویی تا فاصله انتخابات 2020 ترامپ به احتمال زیاد تحریم‌های تسلیحاتی اولیه‌ای که آمریکا وضع کرده بود را برگرداند.
قهرمان پور تصریح کرد: اما با توجه به اینکه عمده خرید تسلیحاتی ایران از چین و روسیه است و شرکت‌هایی که به ایران سلاح می‌فروشند، دفتری در آمریکا ندارند، آسیبی از تحریم‌های این کشور نخواهند دید، در ثانی اگر شرکت‌های بزرگ چینی و روسی نخواهند به ایران سلاح بدهند، آن قدر در این دو کشور شرکت‌های کوچک و متوسط وجود دارد در زمینه تسلیحاتی که می‌توانند با ایران در این زمینه به همکاری بپردازند.