چاپ

اخبار محرمانه - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
دو اظهارنظر به ظاهر متناقض در یک روز؛ یکی از سوی رییس‌جمهوری که به مجلس آینده لبخند هدیه کرد و دیگری، اظهارات رییس دفتر او که برای منتخبین هنوز جا نیفتاده در مجلس، خط و نشان کشید. با مشاهده چنین رفتارهایی، این سؤال پیش می‌آید که اساساً چرا دولت نگران مجلس آینده است؟ تا چه اندازه، این نگرانی اصالت و پشتیبانی منطقی دارد و اصلاً مجلس یازدهم، رویکردش به «تدبیر و امید» چیست؟
حجت‌الاسلام حسن روحانی، رییس‌جمهوری روز دوشنبه پنجم خرداد، در پیام توییتری تصریح کرد که دولت او از هم‌اکنون، دست دوستی خود را به سمت مجلس جدید دراز می‌کند. او اذعان کرد: «با عبور مجلس از سن 40‌سالگی و آغاز دهه پنجم فعالیت آن، مردم چشم امید به همکاری یک‌ساله دولت دوازدهم و مجلس یازدهم دوخته‌اند. دولت از هم‌اکنون دست دوستی خود را به سمت مجلس جدید دراز می‌کند.» این اولین واکنش روحانی به شکل‌گیری مجلس یازدهم نبود. روحانی روز 31‌اردیبهشت در جلسه هیات دولت ضمن قدردانی از همراهی مجلس دهم با دولت دوازدهم، درباره روابط دولتش و مجلس یازدهم گفت: «آرزوی من این است که روابط ما با مجلس آینده که از هفتم خرداد شروع می‌شود، نزدیک‌تر باشد.»
هر چند اظهارنظر توییتری رییس‌جمهوری در نوع خود، خالی از طعنه سیاسی به مجلس آینده نبود، اما رییس دفتر رییس‌جمهوری نیز در قالبی عیان‌تر، بهارستان‌نشینان را متوجه خط و نشان خود کرد. محمود واعظی در گفت‌وگویی، با رد برخی گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای در خصوص دخالت دولت در انتخاب هیات رییسه مجلس یازدهم گفت:‌ «دولت انتخاب روسای کمیسیون‌ها، هیات رییسه و رییس مجلس را مسأله داخلی قوه مقننه می‌داند و از این رو نه در گذشته در این زمینه دخالتی داشته و نه در آینده خواهد داشت.» رییس دفتر رییس‌جمهوری همچنین با بیان اینکه دولت همواره بر‌اساس اصل تفکیک قوا فعالیت کرده، تاکید کرد: «همانطوری که به هیچ عنوان دوست نداریم‌ شاهد دخالت افراد و نهادهای غیرمسوول در حیطه مسائل اجرایی و وظایف دولت باشیم،‌ خودمان هم چنین شأنیتی برای دولت قائل نیستیم که در امور داخلی مرتبط با مجلس شورای اسلامی یا قوای دیگر دخالت کنیم.»
دولت چرا نگران است؟
نگرانی دولت از بابت نوع مناسباتش با مجلس آینده، از این جهت که پاستورنشینان طی چهار سال گذشته روابط از بالا به پایینی با نمایندگان مجلس دهم داشتند، کاملا قابل درک می‌نماید. نمایندگان مجلس دهم که قاطبه آن‌ها از جناح نزدیک به دولت بودند، در طول چهار سال نمایندگی خود، کمترین حق نمایندگی را نسبت به قوه مجریه روا داشتند و در برابر بسیاری از لوایح دولت، منفعلانه ظاهر شدند و از طرفی، ظرفیت‌ها و امکانات خود نظیر تحقیق، تفحص و استیضاح را عمدتاً بلااستفاده باقی گذاشتند. با وجود آن سابقه معلوم، بدیهی است که دولت حسن روحانی بخواهد بابت روابطش با مجلس یازدهم که عمده‌شان از جریان منتقد گفتمان اعتدال هستند، نگرانی به سر داشته باشد. بی‌شک حسن‌روحانی و حامیان اصلاح‌طلب او ترجیح می‌دادند در یک سال پایانی کار دولت تدبیر، مجلسی همسو به لحاظ معرفتی و سیاسی روی کار بیاید، تا ایشان بتوانند با فراغ بال بیشتری، به پخت و پزهای احتمالی سیاسی خود در آستانه انتخابات ریاست جمهوری‌1400 بپردازند لیکن استقرار مجلسی ناظر و دقیق که هدفش را خدمت‌رسانی به مردم معرفی کرده، معادلات سیاسی دولت و طرفداران آن را مخدوش ساخته است. این اما همه داستان نیست.
مجلس دقیق اما مشفق
شاید در نگاه اول، دغدغه دولت و همراهان اصلاح‌طلبش برای روی کارنیامدن مجلس ناهمسو[به لحاظ مناسبات سیاسی] جدی به نظر بیاید اما از منظری دیگر، چنین دل‌آشوبه‌هایی اصلاً محلی از اعراب ندارند. نمایندگان منتخب مجلس یازدهم از همان روزهای ابتدایی انتخاب شدن‌شان و حتی پیش از آن در دوران تبلیغات، مدام تاکید کردند که هدف و انگیزه آن‌ها برای پوشیدن ردای نمایندگی، نه تولید و بازتولید تصادم‌های بی‌فایده با دولت بلکه عمل دقیق به وظایف نمایندگی با هدف وادارساختن دولت به کار بیشتر در جهت منافع مردم است. چندی‌پیش «مجتبی رضاخواه» منتخب مردم تهران در واکنش به اظهارات اخیر روحانی، در توییتی نوشت: «به‌عنوان عضوی از مجلس جدید عرض می‌کنم که فرصت خدمت را با جدال‌های بیهوده ضایع نمی‌کنیم لیکن نظارت بر دولت برای حل مشکلات را تقویت خواهیم کرد.» او تاکید کرد: «مردم نمی‌پذیرند که 40سال پس از انقلاب نیازهایی مثل مسکن و خودرو معضل زندگی، و دولت الکترونیک بلاتکلیف
مانده باشد.»
«عبدالحسین روح‌الامینی» منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم نیز در این باره گفته است: «مجلس یازدهم یک فرصت بسیار مناسب و خوب برای دولت است. دولت می‌تواند با تعامل مثبت با مجلس این فرصت را پیدا کند تا وعده‌هایی که تاکنون محقق نکرده است را عملیاتی کند.» روز گذشته نیز محمدباقر قالیباف منتخب مردم تهران و یکی از نامزدهای تصدی ریاست مجلس در نشست هم‌افزایی مجلس قوی، کارآمد و انقلابی، تاکید کرد که مجلس باید با دوری از حاشیه‌آفرینی، به‌دنبال افزایش کارآمدی باشد.
بنابر‌این فضای گفتمانی، نگرانی دولت از عملکرد تقابل‌جویانه مجلس یازدهم، از اساس بی‌مبناست و نمایندگان منتخب برخلاف تصور غلط رایج، هیچ‌گاه در پی اختلاف‌‌تراشی با قوه مجریه نبوده و نخواهند بود اما این رویکرد مسالمت‌جویانه، آن‌ها را از حساب‌کشی قانونی از مردان دولت بازنخواهد داشت؛ حساب‌کشی‌ای که ارتقای منافع مردم، اولویت اصلی‌اش خواهد بود.
مجلس جای لابی نیست
از سوی دیگر مجلس آینده، جای لابی‌های غیرمنصفانه که یک سویه، منافع دولت را تأمین کند، نیست. بی‌شک اگر مراد رییس‌جمهوری و دیگران در دولت از همکاری مجلس آینده، همراهی بی‌مانع با لابی‌های دولت است، از همین حالا باید گفت که سیاست در بهارستان را کشتی‌بانی دگر آمده است و به نتیجه رسیدن زد و بندهای مرسوم دولتی‌ها، دیگر کارساز نخواهد بود.شاید بهتر باشد دولتی‌ها پیش از مطالبه از مجلس آینده، برای همکاری و همراهی موردانتظار خود، بازتعریف داشته باشند. در این بازتعریف آنچه باید بیش‌از همه چیز محور قرار بگیرد، توجه به منافع ملی باشد؛ دقیقاً همان چیزی که مجلس فعلی آن را ترجیع‌بند عملکرد خود معرفی کرده است.