اخبار محرمانه-هفتاد و سومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورك از دیروز آغاز شد. در قیاس شرایط ایران با سالهای گذشته و زمانی كه توافق هستهای به نتیجه نرسیده بود، شرایط برای ایران تغییر كرده است. جمهوری اسلامی ایران تا پیش از برجام به عنوان كشوری برهم زننده نظم و امنیت جهانی معرفی میشد.
چندین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران تصویب شده بود كه ایران را به عنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت جهانی معرفی میكردند و در نیویورك جوی منفی علیه ایران حكمفرما بود. رییسجمهور امریكا، دیگر كشورهای اروپایی و برخی كشورهای منطقه بر عملكرد ایران نقد داشتند و اتهامات ریز و درشتی را علیه ایران مطرح میكردند؛ اما بعد از برجام، لغو قطعنامههای پیشین شورای امنیت و تصویب قطعنامه 2231 این فضا شكسته شد. قطعنامههای شورای امنیت توافق هستهای را تأیید كردند و گزارشهای سهماهه كه آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتشر میكرد نشانگر این امر است كه در تمام این مدت جمهوری اسلامی ایران به همه تعهدات خود بر اساس برجام، انپیتی و پروتكل الحاقی عمل كرده و فعالیتهای هستهای خود را بر اساس استانداردهای جهانی پیش میبرد. در نتیجه تمام اتهامهایی كه برای توصیف دولت جمهوری اسلامی ایران به عنوان تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی قلمداد به كار برده میشد، برطرف شدند. در ادامه این تحولات و از پنج ماه پیش كه امریكا با تصمیم دونالد ترامپ از برجام خارج شد، فضا به مراتب برای ایران مناسبتر شد. اكنون اولین نشست مجمع عمومی سازمان ملل پس از خروج امریكا از برجام تشكیل میشود و طبق سنت رییسجمهور امریكا ابتدا و پس از آن رییسجمهور ایران صحبت میكنند.
قابل انتظار است كه فضای مجمع عمومی به نفع ایران باشد زیرا با وجود خروج امریكا از برجام، ایران به تعهدات خود عمل كرده و به آنها پایبند بود.
درحالی كه بخشی از تحریمهای پیشین امریكا علیه ایران و كشورهایی كه با ایران معامله میكنند برگشته و تحریمهای نفتی، بیمه و بانكی تا 5 هفته دیگر اجرایی میشود، همچنان ایران به تعهدات برجامی خود پایبند مانده است. واكنش به این پایبندی، قطعا رویه مثبتی خواهد بود كه نسبت به ایران نهتنها بین كشورهای درحالتوسعه و جنبش عدم تعهد، بلكه از سوی عمدهترین متحدین امریكا وجود خواهد داشت. به گمان من صحبتها و مواضعی بیان میشود كه كشورهای مختلف رفتار ایران را منطبق با نرمها و تعهدات بینالمللی توصیف كنند و در برابر ایالات متحده امریكا را كه از توافق چندجانبه مورد تایید شورای امنیت بهصورت یكجانبه خارج شد و از طریق برگرداندن تحریمها قطعنامه شورای امنیت را نادیده گرفت، محكوم كنند. در این دور از نشست مجمع عمومی سازمان ملل انتقادات علیه امریكا نهتنها در مورد برجام بلكه در مورد رویكرد یكجانبه و منفعتطلبانه امریكا نسبت به دیگر نهادهای بینالمللی است. بیشك شاهد ابراز همدلی و حمایت از مواضع ایران از سوی سران و نمایندگان كشورهای دیگر در سخنرانی و دیدارهای دوجانبه با ایران خواهیم بود. همچنین در حاشیه مجمع عمومی نشست 6 كشور یعنی جمهوری اسلامی ایران و پنج كشور باقیمانده در برجام با حضور فدریكا موگرینی، رییس سیاست خارجی اروپا، برگزار خواهد شد. در این نشست قابلانتظار است كه از ایران حمایت شود و تلاشهایی صورت گیرد كه خسارتهای خروج امریكا كاهش پیدا كند.
نوشته
امیرعلی ابوالفتح