بزرگنمايي:

شرق ـ سعید حجاریان از شرط‌هایش برای شرکت در انتخابات گفته است. او که با شبکه اینترنتی عصر ما گفت‌وگو و خبرگزاری مهر بخشی از آن را به صورت مکتوب منتشر کرده است، همه‌چیز را به ممکن‌ها گره زده و گفته که «ممکن است صندوق رأی برای ما جعبه پاندورا (جعبه‌ای که بنابر افسانه‌های یونانی از آن بلا بیرون می‌آید) باشد. انتخابات بت نیست برای ما؛ چه کسی گفته اصلا باید شرکت کرد یا نکرد. ممکن است شرکت کنیم؛ ممکن است شرکت نکنیم. بستگی به شرایط دارد. ممکن است ما هم بگوییم که شرکت نمی‌کنیم با وضع کنونی».

تئوری‌پرداز جبهه اصلاحات در پاسخ به سؤالی مبنی‌بر اینکه اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس یازدهم چگونه گام برخواهند داشت، تأکید کرد: «اگر شورای نگهبان می‌خواهد همین‌طوری عمل کند (اشاره به مسئله ردصلاحیت‌ها) اصلا شرکت نمی‌کنیم».


این نوعی پیش‌شرط از سوی سعید حجاریان برای شرکت در انتخابات بعدی به شمار می‌رود؛ پیش‌شرط‌هایی که البته معلوم نیست همراهی جریان اصلاح‌طلب را هم به دنبال داشته باشد یا خیر.

اما فارغ از این بحث، اشاره حجاریان به عملکرد شورای نگهبان و وابسته‌کردن شرکت در انتخابات به این متغیر، از انتخابات مجلس دهم نشئت می‌گیرد؛ انتخاباتی که در آن ردصلاحیت‌های صورت‌گرفته، اصلاح‌طلبان را وادار کرد تا در قالب ائتلاف از اصولگرایان معتدل هم حمایت کنند. نتیجه این ائتلاف اگرچه پیروزی چشمگیر فهرست امید در برخی از حوزه‌های انتخابی بود، اما برخی از اصولگرایانی که با فهرست امید وارد مجلس شدند، از منویات اصلاح‌طلبانه عبور کردند و جریان‌های موازی در درون مجلس تشکیل دادند. نتیجه این فرایند، شروع روند نارضایتی از عملکرد فراکسیون امید بود که خود را در اعتراض‌های فضای مجازی نشان می‌داد؛ اعتراض‌هایی که گاه اصل شرکت در انتخابات را هم نشانه می‌رفت.

سعید حجاریان هم به این نقدها البته با زبان تلویح اشاره داشته و گفته است: «خود من گفتم یک پارلمان سایه بسازیم؛ یعنی چه؟ یعنی اعضایی که رفتند داخل فراکسیون امید، اولا آنها را کنترل کنیم؛ ثانیا به اینها برنامه بدهیم که کجا، چه کاری انجام دهند، اما اصلاح‌طلب‌ها (چنین کاری) نکردند.

من نمی‌توانستم به‌تنهایی کاری انجام بدهم. البته خودم به‌تنهایی با بعضی از آنها مرتبط هستم، گاهی حرف‌هایی می‌زنند، اما تک‌روی می‌کنند. بنا بود که چه برای شوراها، چه برای مجلس و چه برای دولت، سایه بسازیم».

بحث دولت سایه از آن موضوعاتی بود که اگرچه اصولگرایان و به طور ویژه سعید جلیلی مطرح کردند، اما مورد توجه اصلاح‌طلبان هم قرار گرفت. عباس عبدی، محسن میردامادی و البته شخص حجاریان از تشکیل دولت سایه حمایت کردند. این موضوع اما شکل عملی به خود نگرفت. حالا سعید حجاریان معتقد است که شاید اگر برای همه ارکان انتخاباتی، «سایه» در نظر گرفته می‌شد، شاهد وضعیت کنونی نبودیم.

همان‌طور که اشاره شد، معلوم نیست این نقدها مورد توجه جریان اصلاح‌طلب قرار بگیرد. بااین‌حال نقدهای زیادی به عملکرد شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان مطرح شده و به‌تازگی برخی از فعالان این جریان هم خواستار تغییرات اساسی در کارکرد و ترکیب شورای سیاست‌گذاری شده‌اند.

حجاریان در بخشی از این گفت‌وگو در پاسخ به سؤال مجری که پرسید: آیا شما به عملکرد شورا (شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان) نقد دارید، گفت: علنی خیر، اما در خفا چرا. یک مقدار امور شورا پشت‌پرده صورت می‌گیرد، اما خبر دارم که بچه‌ها در حال کار هستند که تغییر کند.

حجاریان همچنین در پاسخ به این سؤال که عارف در ترکیب جدید شورای‌عالی اصلاح‌طلبان چه جایگاهی خواهد داشت، گفت: اگر اصلاحات یک هسته سخت-نه به شکل فردی؛ ممکن است خاتمی باشد یا نباشد- داشته باشد، سالم و پاک و قدرتمند؛ هسته سختی که عده‌ای باشند، می‌شود انواع هاله‌ها یا حلقه‌هایی را دور آن کشید (که) حتی به اعتدال‌گراها و راست‌ها (اشاره به اصولگرایان) برسد. ما می‌خواهیم کار جبهه‌ای کنیم؛ کار جبهه‌ای اگر هسته‌اش سخت نباشد، وا می‌رود.

این نظریه‌پرداز اصلاح‌طلب درباره مختصات و مشخصات افراد حاضر در این هسته سخت گفت: قرار شده یک هسته سخت شکل بگیرد؛ هسته؛ آدم‌هایی هستند که برای اصلاحات هزینه دادند؛ کار کردند و فهمیدند اصلاحات یعنی چه و چشمی هم به قدرت ندارند.

حجاریان در بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به آینده جبهه اصلاحات در قدرت گفت: دیگر محال است بگذارند اصلاح‌طلبان دولت را بگیرند. باید کم‌کم عادت کنیم به امثال دولت اعتدال.