بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - فرارو /متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
بعد از اینکه بازار فولاد طی شش ماه گذشته التهابات بسیار زیادی را پشت سر گذاشت، عرضه محصولات فولادی نیز در بورس کالا با حاشیه‌های متفاوتی روبرو بود، حال در این زمینه وزارت صنعت در جدیدترین اقدام دستور‌العمل قیمت‌گذاری فولاد را در دستور کار خود قرار داد، اما در ادامه با ورود مجلس و اعتراض فولادسازان و مسئولان بورس کالا، این دستورالعمل کنارگذاشته شد.
محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه مجلس اساسا با قیمت‌گذاری دستوری مخالف است، گفت: چرا که این رویه جزء ایجاد فساد و رانت در کشور سودی دیگر ندارد، از سوی دیگر یکی از مواردی که مورد نظر است این بوده که مجلس و ارکان نظام کمک کنند تا قیمت گذاری دستوری کنار رود.
وی افزود: براساس قانون اگر کالایی وارد بورس شود باید از چرخه قیمت گذاری خارج شود. نکته دوم سقف قیمت‌هایی است که باید برای رعایت حقوق مصرف کنندگان در کشور مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال اگر ما در کشور از مزیت‌های سنگ آهن برخوردار هستیم باید محصولات نهایی فولادی که مردم استفاده می‌کنند قیمتش کمتر یا به اندازه قیمت‌های جهانی باشد. متاسفانه در شرایط کنونی اینگونه نیست. در چرخه فرآیند کشور متاسفانه مواد اولیه معادل یک دوم قیمت ارایه می‌شود با انرژی و کارگر ارزان، اما قیمت نهایی محصول که دست مردم می‌رسد 20 درصد بالاتر از قیمت‌های وارداتی است.
قیمت‌گذاری دستوری نتیجه‌ای جزء توزیع رانت ندارد
سیدرضا شهرستانی عضو هیئت‌ مدیره انجمن فولاد کشور در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه با دخالت مجلس، دستورالعمل قیمت‌گذاری فولاد که توسط وزارت صمت، تهیه شده بود، لغو شد، گفت: طی این مدت وزارت صنعت نتوانسته بازار فولاد را مدیریت کند و به دلیل اینکه طی یک سال اخیر دو وزیر و یک سرپرست بر این وزارتخانه مدیریت کردند، عملا ثباتی وجود نداشت، اما با این وجود، یا دخالت مجلس از قیمت‌گذاری دستوری فولاد جلوگیری به عمل آمد.
وی افزود: وزارت صمت قصد داشت قیمت فولاد را برای مصرف کننده نهایی پایین نگه دارد، اما این کار تنها توزیع رانت انجام می‌داد، با توجه به قیمت‌گذاری دستوری که برای فولاد در بورس شکل می‌گرفت، درحالیکه این وسط تنها دلالان و رانت‌خواران از این قضیه استفاده می‌کردند، اما حال با کنار رفتن قیمت‌گذاری دستوری قرار شده کل محصولات فولادی در بورس کالا عرضه شود.
شهرستانی بیان داشت: وزارت صنعت قصد داشت که قیمت فولاد را 25 درصد زیر قیمت فوب خلیج فارس در بورس کالا عرضه کند، تا بهای این محصول برای مصرف‌کننده پایین باشد، اما این مسئله تنها در حرف قشنگ است، اما وقتی که به مرحله عمل می‌رسد، معضلات نیز هویدا می‌شود، نمونه این شیوه قیمت‌گذاری را در بازار خودرو مشاهده می‌کنید، در حالیکه به اصطلاح شورای رقابت خودرو را قیمت‌گذاری می‌کند، اما قیمت‌هایی که خودرو‌هایی نو در بازار آزاد دارند، بعضا سه برابر نرخ کارخانه است، در این وسط این فاصله قیمتی به جیب دلالان می‌رود، همین اتفاق اگر دستور العمل وزارت صنعت اجرایی می‌شد، در بازار فولاد رخ می‌داد، اما خوشبختانه جلوی آن گرفته شد.
عضو هیئت‌مدیره انجمن فولاد کشور با تاکید بر اینکه طی شش ماه گذشته بازار فولاد بسیار آشفته بوده است، گفت: معاون معدنی وزارت صمت تاکنون با اقداماتی که انجام داده، بازار فولاد را با نابه‌سامانی زیادی روبرو کرده، سقف‌گذاری برای محصولات از جمله اقدامات اشتباهی بود که انجام شد، این در حالی است زمانی که شما یک محصول را برای عرضه در بورس انتخاب می‌کنید، مراحل کشف قیمت باید بر اساس مکانیزم بازار یعنی مبتنی بر عرضه و تقاضا باشد، در غیر این صورت عرضه محصولات در بورس نمی‌تواند موفقیت آمیز باشد.
دولت در هر بازاری دخالت کرده، قاجعه به بار آمده است
فردین آقا بزرگی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با فرارو ضمن انتقاد شدید از عملکرد وزارت صنعت درمدیریت بازار فولاد، گفت: طی شش ماه گذشته عملا بازار فولاد محل جولان دلالان شده و در این رابطه وزارت صنعت نیز به عنوان متولی این بازار در جهت تامین منافع دلالان گام برداشته است، زمانی که یک محصول در بورس کالا عرضه می‌شود، مکانیزم آن نیز مشخص است، یعنی بر اساس عرضه و تقاضا کشف قیمت صورت می‌گیرد، اما اینکه قیمت‌گذاری بر اساس نرخ‌گذاری بیرونی انجام شود، این کار جزء تولید فساد کاری انجام نمی‌دهد.
وی افزود: درحالی که محصولات مختلف را برای شفاف شدن بازار آن‌ها به بورس می‌آورند، تا عرضه و تقاضا و همینطور قیمت‌گذاری آن‌ها شفاف شود، هرگونه مانعی که در این رابطه ایجاد شود، قدر مسلم به نفع دلالان تمام خواهد شد، در چنین شرایطی دستور‌العمل قیمت‌گذاری فولاد که توسط وزارت صنعت ابلاغ شده بود، دقیقا شرایطی را فراهم می‌آورد که بازار این محصول و کالای استراتژیک را بیش از گذشته ملتهب می‌کرد که فعلا این مسئله کنار گذاشته شده است.
آقا بزرگی با تاکید بر اینکه برای ساماندهی بازار فولاد باید دو اقدام صورت گیرد، اظهار داشت: در وهله اول باید تمام شرکت‌های فولادی ملزم شوند، همه محصولات خود را در بورس عرضه کنند، تا همه خریداران بتوانند نیاز واقعی خود را از بورس کالا تامین نمایند، این کار باعث خواهد شد که دیگر بساط دلالان در بازار آزاد برچیده شود و هرکسی که نیاز یه فولاد داشت بتواند به راحتی از بورس کالا محصول مورد نظر خود را خریداری کند.
این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: در وهله دوم نیز دولت وزارت صمت باید دیگر پای خود از بازار محصولات و مقاطع فولادی را بیرون بکشند و دیگر در آن دخالت نکنند.
تجربیات گذشته به خوبی موید این موضوع است که دخالت دولت در بازار‌های مختلف نشان‌دهنده این مسئله است دولت در هرجایی که دخالت کرده، آن بازار با انواع و اقسام مشکلات و معضلات روبرو خواهد شد، بازار خودرو امروز دستپخت دولت است که مشاهده می‌کنید چه حال و روزی دارد، حال اگر دولت به دخالت خود در بازار فولاد ادامه دهد، این بازار نیز به وضع بازار خودرو در خواهد آمد.