بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
شکاف میان اروپا و آمریکا بر سر ادعای واشنگتن مبنی بر لغو قطعنامه‌2231 و بازگشت تحریم‌های اولیه سازمان ملل علیه تهران، به بیشترین میزان خود رسیده است. این شکاف پس از جنگ جهانی دوم، بی‌سابقه است.
وزارت خارجه آمریکا بامداد روز گذشته یکشنبه اعلام کرد که تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران، از جمله محدودیت تسلیحاتی احیا شده‌اند. در همین باره مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا با صدور بیانیه‌ای، اعلام کرد: «امروز، آمریکا از بازگشت عملاً تمام تحریم‌های سازمان ملل بر ایران، که پیشتر لغو شده بودند، استقبال می‌کند.» بر این اساس، پمپئو درباره بازگردانده‌شدن تحریم‌ها علیه ایران مدعی شد: «تحریم‌ها متعاقب فرایند اسنپ‌بک ذیل قطعنامه‌2231 شورای امنیت سازمان ملل، بازگشته‌اند. در تاریخ بیستم آگوست، ایالات متحده درباره عدم اهتمام ایران به تعهدات برجامی‌اش، به رییس شورای امنیت اطلاع داد.» 
اروپا و آمریکا، روی گسل اختلاف
همانطور که پیش‌بینی می‌شد، این اقدام یکجانبه و بی‌منطق آمریکا، با واکنش محافل و نهادهای بین‌المللی مواجه شد. جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه‌اروپا، با اشاره به خروج آمریکا از برجام و در نتیجه بی‌مبنا بودن ادعای بیانیه وزارت خارجه این کشور در بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه کشورمان، گفت: «آمریکا در اطلاعیه ریاست‌جمهوری خود در مورخه 8‌می‌2018 به‌صورت یکجانبه مشارکت خود در فعالیت‌های مرتبط با برجام را متوقف کرده است، بنابراین این کشور نمی‌تواند کشور مشارکت‌کننده در برجام تلقی شود و روند بازگرداندن تحریم‌ها به‌موجب قطعنامه‌2231 شورای امنیت را آغاز کند، در نتیجه، تعهدات مربوط به رفع تحریم‌ها طبق مفاد برجام کماکان اجرایی باقی می‌مانند.» بورل افزود: «اینجانب در کسوت هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام، تمامی اقدامات ممکن برای اطمینان از حفظ و اجرای کامل برجام را انجام خواهم داد.» علاوه بر واکنش بورل، وزرای خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام(موسوم به تروئیکا) نیز به بیانیه یکجانبه و بی‌مبنای وزارت خارجه آمریکا واکنش نشان دادند. در بیانیه این سه مقام اروپایی متحد آمریکا، چنین آمد: «وزرای خارجه فرانسه، انگلیس و آلمان در واکنش به ادعای آمریکا مبنی بر تمدید تحریم‌ها علیه ایران با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند: آمریکا با خروج از برجام به مشارکت در آن پایان داد.لذا ادعای مطرح شده از تأثیر قانونی برخوردار نبوده و هر تصمیم یا اقدام در راستای آن فاقد اعتبار خواهد بود.اعضای برجام همچنان بر اجرای کامل قطعنامه‌2231 شورای امنیت سازمان ملل پایبند خواهند ماند.» در همین حال نیکلاس دوریور، سفیر فرانسه در سازمان ملل ضمن تاکید بر اینکه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بازنگشته است در توییتی در واکنش به ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت تمامی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران نوشت: سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس به اجرای کامل برجام متعهد می‌مانند. این تنها راه مهار برنامه هسته‌ای ایران است. امروز، تحریم‌های سازمان ملل همچنان لغوشده باقی خواهند ماند و ایران نیز همچنان مسوول عمل به وظایفش است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز روز شنبه، در نامه‌ای به شورای امنیت این سازمان، صراحتاً اعلام کرد که آمریکا نمی‌تواند تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازگرداند. 
پایانی بر مسخره بازی آمریکا
متحدین ایران یعنی روسیه و چین نیز به سختی در برابر یکجانبه‌گرایی دولت آمریکا واکنش نشان دادند. هیات نمایندگی چین در وین در پیام توییتری، نوشت: «وقت پایان دادن به این مسخره‌بازی خودساخته(آمریکا) فرا‌رسیده است. تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران همچنان معلق می‌ماند. موضع همه طرف‌های باقیمانده در برجام روشن است.» هیات نمایندگی چین در وین، با پوچ و بی‌اثر خواندن ادعای آمریکا مبنی بر فعال‌سازی اسنپ‌بک علیه ایران، به‌دلیل عدم عضویت واشنگتن در برجام، اعلام کرد: «ما متعهد به حفظ برجام هستیم.» دیمیتری پولیانسکی، معاون سفیر روسیه در سازمان ملل متحد نیز در صفحه توییتر خود نوشت: 
«به نظر می‌آید ایالات متحده با تحمیل اراده خودخواهانه خود بر دیگران، بر تضعیف قوانین بین‌المللی اصرار دارد. آیا نظم بین‌الملل قاعده‌محوری که همکاران آمریکایی‌مان شدیداً از آن حمایت می‌کنند این است و در آن جمعی محدود از کشورها قواعد را تعیین می‌کنند.» 
واکنش قاطع ایران در برابر قلدری آمریکا
علاوه بر واکنش بی‌سابقه متحدان واشنگتن، مقامات کشورمان نیز به بیانیه ادعایی وزارت خارجه آمریکا در بازگشت تحریم‌های سازمان ملل واکنش نشان دادند. حجت‌الاسلام حسن روحانی، رییس‌جمهوری روز گذشته در جلسه هیات دولت، با اشاره به شکست آمریکا در تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل، گفت: آمریکا نتوانست ائتلافی علیه ما ایجاد کند و در یک ماه گذشته هم تلاشی که انجام داد تا لغو محدودیت‌های تسلیحاتی ایران را جلویش بایستد و نگذارد در یک ماه آینده تحریم‌های تسلیحاتی لغو شود، دچار شکست شد. رییس‌جمهوری همچنین با اشاره به قابل پیش‌بینی بودن شکست آمریکا در بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران، تاکید کرد: آمریکایی‌ها همیشه فکر می‌کردند شورای امنیت نقطه قوت آن‌هاست. کسی که از یک جمعی خارج شده دیگر نمی‌تواند بگوید از حقوق آن جمع می‌خواهم استفاده کنم. بنابراین روشن بود آمریکا در زمینه استفاده از مکانیسم ماشه دچار شکست می‌شود. شیوه بی‌اعتنایی شورای امنیت به آمریکا بهترین شیوه بود. روحانی همچنین موضع همیشگی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر عمل به تعهدات برجامی خود در صورت تعهد طرفهای باقی مانده در برجام را تکرار کرد و گفت: یکبار دیگر به 4+1 اعلام می‌کنم پنج کشوری که امروز در توافق هسته‌ای باقی مانده‌اند اگر به تعهدات خود کامل عمل کنند ما هم به‌طور کامل به تعهدات برجامی خود بر می‌گردیم. جمهوری اسلامی ایران هیچ توافقی را که توازن آن بهم بخورد یکجانبه عمل نمی‌کند. علاوه بر رییس‌جمهوری، وزارت امور خارجه کشورمان نیز در بیانیه‌ای در واکنش به تحرک بی‌حاصل آمریکا در بازگشت تحریم‌ها علیه ایران، با تاکید بر اینکه «وزیر امور خارجه آمریکا خود نیز می‌داند که ادعایش در مورد بازگشت تحریم‌های شورای امنیت بی‌اساس، باطل و فاقد هرگونه اثرگذاری قانونی است»، اعلام کرد: «امروز اما با گذشت دو سال از آن تاریخ(اشاره به خروج آمریکا از برجام)، ایالات متحده که در پیشبرد پروژه امنیتی‌سازی جمهوری اسلامی ایران، تنهاتر از هر زمان دیگری است، سرخورده از ناتوانی در ایجاد اجماع علیه ایران، به قلدری و باج‌خواهی از جامعه بین‌المللی روی آورده است.»
البته در این میان باید به این نکته اشاره کرد که با توجه به عدم پایبندی طرف‌های اروپایی برجام و معطل‌نگه‌داشتن ایران باید اقدام عملی در جهت رفع تحریم‌ها از آنها مطالبه شود.
ناتوانی دامنه‌دار کاخ سفید
عجز آمریکا در همراهی متحدان خود برای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، در حالی است که واشنگتن طی سه ماه گذشته، خود را در انزوای کامل در شورای امنیت سازمان ملل دیده است. براساس مندرجات برجام، تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران در روز 30شهریور(روز گذشته) به پایان می‌رسید و از همین رو، آمریکا از چند ماه قبل تمام توان خود را به کار گرفت تا از هر طریق ممکن تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کند اما هر بار با شکست قاطع مواجه شد. آمریکا برای رسیدن به این هدف، در مرداد‌ماه سال جاری دو پیش‌نویس به شورای امنیت ارائه کرد که هر دو مورد شکست خورد. این دو پیش‌نویس در حالی در شورای امنیت شکست خوردند که آمریکا تهدید کرده بود در صورت رأی نیاوردن پیش‌نویس‌های مورد نظرش به سراغ فعال کردن مکانیسم ماشه می‌رود. در هر دو مورد، هیچ‌کدام از متحدان سنتی آمریکا، به رأی گذاشتن پیش‌نویس‌های آمریکا مبنی بر تمدید تحریم تسلیحاتی واشنگتن رأی ندادند. در مورد دوم، فقط کشور کوچک دومینیکن بود که به طرح آمریکا اقبال نشان داد. پس از این دو شکست تاریخی، آمریکایی‌ها به سراغ فعال کردن سازوکار حل اختلافات در برجام رفتند. سازوکاری که صرفاً اعضای برجام، توان استفاده از آن را دارند و آمریکا به‌دلیل خروجش از این معاهده، هیچ حقی در بهره‌گیری از آن ندارد اما با این استدلال حقوقی معیوب و در نوع خود طنز که در بیانیه نهایی برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) نامش در میان امضاکنندگان بوده، می‌تواند از این سازوکار استفاده کند. این استدلال حقوقی دو روز قبل با واکنش جالب ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان مواجه‌شد. او در برنامه تلویزیونی با بی‌مبنا خواندن استدلال حقوقی آمریکایی‌ها برای بازگردندان تحریم‌های سازمان‌ملل علیه ایران، تصریح کرد: «یک نفر مثال خوبی می‌زد مبنی بر اینکه شما ازدواج کردید و در سند ازدواج اسم شما به‌عنوان زوج و اسم فرد دیگری به‌عنوان زوجه است و شما بعد از چند سال طلاق می‌گیرید اما پس از چند سال پشیمان می‌شوید و سند ازدواج را به دادگاه می‌برید و می‌گویید که من در این سند زوج هستم. بله در زمانی که ازدواج کردید، زوج بودید، نه زمانی که خارج شدید. بر این اساس استدلال آمریکایی‌ها هم بی‌معنا است.»