حمله هریس به دیپلماسی برجامی ترامپ
تحلیل ویژه
بزرگنمايي:
اخبار محرمانه - دنیای اقتصاد / متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
با وجود مخالفتهای 13 عضو شورای امنیت با توسل آمریکا به مکانیزم ماشه، وزیرخارجه ایالاتمتحده ادعا کرد که این کشور تحریمهای بینالمللی علیه ایران را در تاریخ 20 سپتامبر برمیگرداند. این درحالی است که معاون جو بایدن نامزد دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با بیان اینکه سیاستهای ترامپ در قبال ایران باعث انزوای آمریکا شده است، از لزوم بازگشت مجدد واشنگتن به برجام خبر داده است.
سازوکار موسوم به بازگشت خودکار تحریمها بهدنبال احیای تمامی قطعنامههای تحریمی علیه تهران است که پس از حصول برجام میان ایران و گروه 1+5 تعلیق شده بودند. تلاش آمریکا در این مسیر پس از شکست این کشور در به تصویب رساندن قطعنامهای که خواستار جلوگیری از انقضای محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران بود، صورت میگیرد. در همین ارتباط، مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا در توییتی نوشت: هفته گذشته، ایالاتمتحده آمریکا روند 30 روزه را فعال کرد تا تقریبا همه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران بازیابی شود. او در ادامه مدعی شد پس از آنکه شورای امنیت نتوانسته ماموریت خود برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی را انجام دهد، این تحریمها از نیمه شب به وقت گرینویچ در تاریخ 20 سپتامبر (30 شهریور) بازمیگردد. پمپئو دقایقی پس از انتشار این توییتش در توییت دیگری نوشت: اگر هر یک از اعضای شورای امنیت قطعنامهای برای تمدید تعلیق تحریمها ارائه بدهد، ایالاتمتحده با آن مخالفت خواهد کرد. اگر هیچ قطعنامهای ارائه نشود، تحریمها علیه ایران در 20 سپتامبر باز خواهد گشت. این چگونگی عملکرد قطعنامه 2231 است. ادعای وزیرخارجه آمریکا درحالی مطرح میشود که درخواست این کشور برای بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران با مخالفت اکثر اعضای شورای امنیت مواجه شده است. آمریکا اخیرا با شکست در تصویب پیشنویس قطعنامهای که برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران ارائه کرده بود، بهدنبال فعال کردن مکانیزم بازگردانی تحریمها در توافق هستهای برای بازگردانی تحریمهای سازمان ملل علیه ایران است. این درحالی است که حق استفاده از این مکانیزم تنها برای اعضای مشارکتکننده در توافق هستهای محفوظ است و آمریکا با خروج از این توافق در سال 2018 به مشارکت در آن پایان داده است. وزیر امورخارجه آمریکا در ادامه همچنین مدعی شد که اعمال تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران، جمهوری اسلامی ایران را به پای میز مذاکره خواهد کشید. به گزارش «ایسنا» مایک پمپئو، در توییتی نوشت: توافق هستهای یکطرفه با ایران برای آمریکا امنیت و برای خاورمیانه ثبات به ارمغان نیاورده و رفتارهای نظام را تغییر نداده و نخواهد داد. او ادامه داد: تثبیت مجدد تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران، به این کشور فشار میآورد که همانند کشوری عادی رفتار کند و به پای میز مذاکره بازگردد. پیشتر نیز کلی کرافت نماینده آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل مدعی شده بود که قطعنامه 2231 به این کشور اجازه میدهد تا سازوکار بازگشت تحریمها علیه ایران را اجرایی کند و هر کسی که در برابر به گفته او اسنپ بک بایستد تحریم خواهد شد. کرفت بامداد روز جمعه (به وقت تهران) در مصاحبه با شبکه سعودی العربیه مدعی شد: «مکانیزم ماشه را بر اساس منافع آمریکا و ملتهای منطقه اجرا خواهیم کرد و شورای امنیت باید به مسوولیت خود برای اجرای روندهای قانونی عمل کند.»
واکنش ظریف
در واکنش به این اظهارات، وزیر امورخارجه ایران در پیامی در توییتر به تهدید نماینده آمریکا در سازمان ملل درباره اسنپ بک، پاسخ داد. «محمدجواد ظریف» در پیامی در توییتر نوشت: «پس از سه بار رد شدن توسط شورای امنیت، آمریکا هماکنون تهدید میکند هر کس و هر نهادی را که میان آمریکا و اسنپ بک آن قرار بگیرد، تحریم میکند، آنها ظاهرا قانون یا سازمان ملل را درک نمیکنند. ممکن است آنها بتوانند این را بفهمند: شما در سال 2018 از برجام طلاق گرفتید. نام شما در گواهی ازدواج نامربوط است.» تلاش آمریکا برای احیای تحریمها در این مسیر پس از شکست این کشور در به تصویب رساندن قطعنامهای که خواستار جلوگیری از انقضای محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران بود، صورت میگیرد. آن قطعنامه که روز 25 مرداد به رای گذاشته شد با 11 رای ممتنع، دو رای موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و دو رای مخالف (روسیه و چین) رد شد. سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز همراستا با ظریف با بیان اینکه آمریکا عمدا به غلط قطعنامه ٢٢٣١ را تفسیر و اعضای سازمان ملل را بهخاطر ایستادگی در مقابل زورگویی تهدید میکند، نسبت به در خطر بودن اقتدار شورای امنیت هشدار داد. مجید تختروانچی در صفحه توییترش درباره تفسیر ایالاتمتحده آمریکا از روند بازگشت تحریمها علیه ایران نوشت: «تحقیر حقوق بینالملل از سوی آمریکا به پایینترین سطح خود رسیده است.» تختروانچی خاطرنشان کرد: «آمریکا ناقض برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) و قطعنامه ٢٢٣١ است؛ عمدا به غلط قطعنامه ٢٢٣١ را تفسیر و اعضای سازمان ملل - از جمله نزدیکترین متحدانش - را بهخاطر ایستادگی در مقابل زورگویی تهدید میکند.» او با ذکر این نکته که «یکجانبهگرایی آمریکا، سازمان ملل را تضعیف میکند»، اظهار کرد: «اقتدار شورای امنیت در خطر است.»
معاون بایدن خواستار بازگشت به برجام شد
اظهارات مقامات دولت ترامپ در شرایطی است که نامزد معاونت ریاستجمهوری حزب دموکرات در انتخابات 2020 آمریکا بر لزوم بازگشت مجدد واشنگتن به برجام تاکید کرده است. به گزارش خبرگزاری فارس، «کامالا هریس» روز جمعه در یک جلسه مجازی جمعآوری کمکهای مالی برای ستاد انتخاباتی «جو بایدن» خواستار بازگشت مجدد ایالاتمتحده به برجام شد. بنا بر گزارش شبکه «اندیتیوی»، هریس در پاسخ به سوالی درخصوص چگونگی احیای اعتماد و حمایت همپیمانان اروپایی و آسیایی آمریکا در صورت پیروزی بایدن در انتخابات ریاستجمهوری 2020 آمریکا، ضمن انتقاد از سیاستهای «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا بر لزوم «پیوستن مجدد آمریکا به توافق اقلیمی پاریس» و بازگشت به برجام و تقویت این توافق هستهای تاکید کرد. خانم هریس گفت سیاستهای دونالد ترامپ در قبال ایران، باعث انزوای آمریکا شده است. هریس که سناتور کالیفرنیاست گفت: «من عضو کمیته اطلاعاتی سنا هستم و به اعتقاد من بیش از هر زمان دیگر در میان متحدان خود منزوی شدهایم و برای رسیدگی به این مشکل نیازمند کمک هستیم.»
هریس در شرایطی بر لزوم بازگشت مجدد آمریکا به توافق هستهای ایران تاکید کرد که روز پنجشنبه هفته گذشته با تاکید بر حمایت پایدار واشنگتن از رژیم صهیونیستی، تصریح کرد که به ایران اجازه دسترسی به تسلیحات هستهای را نخواهد داد. او در گفتوگو با شبکه انبیسی در این خصوص گفت: «بگذارید شفاف سخن بگویم، ما به ایران اجازه نمیدهیم به سلاح اتمی دست یابد... اطمینان حاصل خواهیم کرد که اسرائیل از حمایت ناگسستنی ایالاتمتحده برخوردار است.» هریس روز جمعه اما ضمن انتقاد از سیاستهای دولت ترامپ گفت: «جو بایدن و دولت ما برای ترمیم خساراتی که دونالد ترامپ و دولت وی به وجود آوردهاند و ابقای جایگاه خود در جهان کارهای زیادی پیش رو دارند.» او سپس در ادامه درخصوص لزوم پایبندی آمریکا به تعهداتش گفت: «بخشی از قدرت ما زمانی است که بهعنوان یک کشور در عرصه جهانی گام برمیداریم. بخشی از قدرت جایگاه ما، تنها بهخاطر ارتش و قدرت اقتصادی ما نیست، بلکه به این حقیقت ربط پیدا میکند که شرکای ما به این باور برسند که وقتی ما حرفی میزنیم پای آن خواهیم ایستاد.» معاون بایدن تاکید کرد: «ما به دوستان خود وفاداریم که وقتی تعهدی میدهیم، به وعدههای خود پایبندیم. خواه این تعهد به ناتو باشد یا توافق پاریس که به آن پایبند خواهیم بود. دونالد ترامپ به چنین چیزی نرسیده است. منظورم این است که این بهعنوان بخشی از شخصیت او بهعنوان انسان است که به اعتقاد من درکی از اهمیت صداقت و ثبات کلام ندارد.» کامالا هریس در تاریخ 30 مرداد 99 رسما بهعنوان نامزد معاونت ریاستجمهوری حزب دموکرات در انتخابات 2020 معرفی شد.
دفاع مجدد ترامپ از خروج آمریکا از برجام
اظهارات هریس در شرایطی صورت میگیرد که رئیسجمهور آمریکا بار دیگر از اقدام مغایر با تعهدات بینالمللی آمریکا در خروج از توافقهستهای ایران دفاع کرد. به گزارش رویترز، دونالد ترامپ که جمعهشب در شهر لاندندری در ایالت نیوهمپشایر سخنرانی میکرد، گفت: ما از توافق هستهای فاجعهبار دولت قبل با ایران خارج شدیم. ما 150 میلیارد دلار به ایران برای توافقی که در واقع خیلی کوتاهمدت بود، پول دادیم. از آن جالبتر، 8/ 1 میلیارد دلار پول نقد به آنها دادیم. کلی پول نقد که با چند هواپیما بردند. او ادامه داد: خیلی بد بود و آن زمان بود که من فهمیدم چقدر یک رئیسجمهور در ایالاتمتحده قدرتمند است. وقتی یک رئیسجمهوری این حق را داشته باشد - که به نظرم نداشت - که به بانکها برود و 8/ 1 میلیارد دلار پول نقد بگیرد و تحویل افرادی بدهد که از شجاعت ما متنفر هستند، به این میگویند قدرت. البته من باور ندارم که او حق داشت چنین کاری کند.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز در ادامه واکنش مقامات دولت ترامپ، در اظهاراتی مدعی شد که توافق هستهای، ایران را در مسیر دستیابی به سلاحهای هستهای قرار داده است. رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز جمعه در گفتوگو با نشریه شورای آتلانتیک درخصوص چالشهای ایالاتمتحده در سالهای آتی مدعی شد که «فعالیتهای ستیزهجویانه زیادی از سوی ایران» درحال انجام گرفتن است. او در بخش دیگری از سخنان خود مدعی شد که رئیسجمهورهای پیشین آمریکا نیز از متحدان ناتو خواسته بودند تا پول بیشتری را برای حفاظت از خودشان در برابر روسیه، چین و ایران خرج کنند.
اوبرایان درخصوص اقدامات ترامپ در سالهای اخیر مدعی شد: رئیسجمهور بازدارندگی در مقابل ایران را بازگرداند. او از توافق فاجعهبار با ایران خارج شد که از نظر من نیز بدترین توافق دیپلماتیکی است که غرب در آن دخیل شده است - یا حداقل از توافق سال 1938 در مونیخ در آن دخیل بوده. این توافق بدی بود که ایران را در مسیر سلاحهای هستهای قرار داد، درست همانطور که اسرائیلیها ثابت کردند. او با اشاره به نزدیک شدن زمان پایان مهلت تحریمهای تسلیحاتی ایران ادامه داد: این مساله ایران را در مسیر دستیابی به تسلیحات متعارف پیشرفته خواهد گذاشت. این مساله امسال ذیل برجام اجرایی خواهد شد. ما فشار حداکثری علیه ایران اعمال کردهایم و همین فشار حداکثری صحنه را برای مذاکرات صلح میان امارات و اسرائیل فراهم کرده است.
لینک کوتاه:
https://www.akhbaremahramaneh.ir/Fa/News/367410/