بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
‌همچنان که محدودیت‌ها در سراسر جهان برچیده می‌شود، حس اضطراری که حول کروناویروس جدید شکل گرفته بود، ضعیف‌تر شده است. صدها میلیون دانش‌آموز به مدرسه برگشته‌اند؛ رستوران‌ها و دیگر مشاغل در بسیاری از کشورها کم‌کم بازگشایی می‌شوند. در بخش‌هایی از اروپا پژوهشگرانی که مشغول کار روی ساخت واکسن هستند، نگران‌اند که در آینده بیمار کافی برای تست واکسن نداشته باشند.‌ ولی این پاندمی تاریخی در حال پایان نیست و تازه دارد اوج می‌گیرد. چند روز پیش فقط در یک روز بیشتر از 200 هزار مورد ابتلای جدید گزارش شد؛ بزرگ‌ترین افزایش روزانه از شروع این بیماری عالم‌گیر. شمار مرگ‌ومیر هم به نیم‌ میلیون نفر ‌رسیده است، بی‌هیچ نشانه پررنگی از کاهش تدریجی [ویروس] و متخصصان پزشکی جهان همچنان هشدار می‌دهند. مایک رایان، مدیر اجرائی سازمان بهداشت جهانی، می‌گوید: «این [پاندمی] به‌هیچ‌وجه تمام نشده است. اگر نگاهی به آمار چند هفته گذشته بیندازیم [خواهیم دید] این پاندمی هنوز دارد رشد می‌کند. پاندمی هنوز در بسیاری از نقاط جهان در حال افزایش است».
‌آمریکای لاتین به یکی از مراکز بحران بدل شده است و طبق حساب فایننشیال‌تایمز هم‌اکنون تقریبا نیمی از موارد مرگ‌ومیر در جهان را تشکیل می‌دهد. مسئله به‌ویژه در برزیل حاد است، آنجاکه حکومت مرکزی همچنان به سیاست عدم‌ مداخله‌اش در قبال شیوع کووید‌ـ‌19 پایبند است؛ در‌حالی‌که موارد ابتلا به تقریبا 750 هزار نفر رسیده است (دومین کشور پس از ایالات متحده)؛ [شیوع این بیماری] در برزیل حتی به کشورهایی نظیر پرو که در همان اوایل گام‌هایی علیه این ویروس برداشته بودند نیز لطمه زده است.
موارد ابتلا در جنوب آسیا هم اوج گرفته است. مقامات سازمان بهداشت جهانی از پاکستان خواسته‌اند منع کامل تردد برقرار کند. این کشور در 24 ساعت گذشته رکورد جدیدی در موارد جدید ابتلا ثبت کرده است. هند هم با موج دوم بیماری مواجه است. یکی از مقامات ارشد دولتی روز چهارشنبه در دهلی گفت انتظار می‌رود شمار مبتلایان تا پایان ماه بعد، از 500 هزار نفر تجاوز کند. اندونزی روز چهارشنبه شاهد بزرگ‌ترین افزایش روزانه موارد ابتلا به کروناویروس در این کشور برای دومین ‌روز متوالی بود: با هزارو 241 مورد جدید.
در کشورهای جنوب صحرای آفریقا حالا بیش از 200 هزار مبتلا وجود دارد. گمانه‌زنی‌های گسترده‌ای درباره علت مرگ پی‌یر انکورونزیزا، رئیس‌جمهور بوروندی که روز سه‌شنبه درگذشت، وجود دارد. گفته می‌شود شاید او نخستین رهبر جهان باشد که بر اثر کووید‌ـ‌19 مرده است؛ هرچند مقامات بوروندی گفته‌اند علت مرگ او سکته قلبی بود.
دامنه [گسترده‌] کروناویروس فهم این بیماری را دشوار کرده است. آنتونی س. فائوچی، رئیس «مؤسسه ملی بیماری‌های عفونی و آلرژی»، روز سه‌شنبه به CNN گفت: «این بیماری در عرض چهار ماه کل دنیا را ویران کرده و هنوز هم تمام نشده است».
به‌ نظر می‌رسد بهبود وضعیت در برخی کشورها که از همان ابتدا دچار این پاندمی شدند، عقب افتاده است. در ایران و ایالات متحده، دو کشوری که به دلایل ژئوپلیتیک با هم دشمنی دارند، کارشناسان همگی نگران موج دوم پاندمی هستند؛ ایران، پس از آنکه دولت محدودیت‌ها را برچید، هفته‌هاست که شاهد اوج‌گیری موارد جدید ابتلاست. این کشور حالا به رکوردهای جدیدی رسیده است. برخی مقامات ایران دلیل این اوج‌گیری ناگهانی را افزایش تست‌گیری‌ها می‌دانند. این به‌ خودی ‌خود به پرسش‌ها درباره میزان و دامنه شیوع آغازین این بیماری دامن می‌زند. یکی از مهم‌ترین دانشمندان سازمان بهداشت جهانی، سومیا سوامی‌ناتان، به CNBC گفت: «نمی‌دانیم در برخی کشورها آنچه رخ‌ داده، آیا موج دوم پاندمی خواهد بود یا پیک دوم آن یا ادامه موج اول؟».
در ایالت‌های آمریکا هم شاهد افزایش شمار بیماران از آخرین هفته ماه می ‌‌هستیم؛ روزی که بسیاری از مردم به‌دلیل بزرگداشت کشته‌شدگان ارتش آمریکا در اقصی‌‌نقاط کشور با هم دیدار کردند. درعین‌حال نگرانی‌های جدیدی هم وجود دارد: اینکه اعتراضات نژادی‌ای که با مرگ جورج فلوید در مینیاپولیس شروع شد، ممکن است به اوج‌گیری [بیماری] در سراسر کشور کمک کند.
در ایالات متحده و دیگر نقاط، تا حدی، این نابرابری‌های مشاهده‌شده در خلال شیوع کووید‌ـ‌19 است که به اعتراضات علیه تبعیض‌ها و نابرابری‌ها دامن می‌زند. معترضان کوشیده‌اند فاصله اجتماعی را حفظ کنند و از ماسک استفاده و ماده ضدعفونی‌کننده استفاده کنند؛ ولی ثابت شده این کار همیشه شدنی نیست.
کارشناسان بهداشت عمومی همدلی‌شان را درباره این اعتراضات نشان داده‌اند. گریگ گُنسالویز، پروفسور اپیدمی‌شناسی در دانشگاه ییل، به مجله نیویورک گفت: «گفتن اینکه «خشونت پلیس اهمیتی ندارد» کمکی نمی‌کند. [ما نمی‌گوییم] نابرابری‌های پزشکی‌ای که در نیم‌قرن موجب مرگ صدها میلیون نفر از مردم شده، اهمیت ندارد. نه، حرف ما این است: ما هم می‌دانیم که این مسئله مهمی است. اینها موضوعاتی مربوط به حوزه سلامت عمومی هم هستند».
ولی تقریبا همه کارشناسان تأیید می‌کنند که اعتراضات عمومی [از نظر ابتلا به کووید‌ـ‌19] خطرناک است‌؛ درست همان‌قدر که بازگشایی اقتصاد- که شاهد رخ‌دادن‌ آن در بسیاری از کشورهای جهان‌ از‌جمله ایالات متحده هستیم- خطرناک است. الکسیس ماریجال و رابینسن مِیِر در آتلانتیک نوشتند: «واقعیت حاکی از آن است که ایالات متحده بر کروناویروس غلبه نمی‌کند. به‌ نظر می‌رسد همگی داریم [از تلاش برای شکست‌دادن این ویروس] کم‌کم دست می‌کشیم».
بازتاب آن نگرش مأیوس را در سطوح عالی سیاست آمریکا می‌بینیم: حالا بیش از یک ماه از برگزاری آخرین جلسه روزانه گروه کاری کروناویروس در کابینه ترامپ گذشته است.
شکست نهایی ویروس چطور خواهد بود؟ اگر به‌ قدرکافی دقیق نگاه کنیم، برش‌هایی از آن [شکست ویروس] را می‌توانیم ببینیم: نیوزیلند که این هفته خود را عاری از کروناویروس اعلام کرد، تایوان هم به این نقطه عطف نزدیک است. برخی کشورهای کوچک‌تر، نظیر جزیره ساموآ در اقیانوس آرام، هیچ مورد ابتلایی تاکنون گزارش نکرده‌اند.
ولی تا زمانی که پاندمی در سراسر جهان عقب بنشیند، این پیروزی‌ها شکننده است. ما در سال جاری شاهد بوده‌ایم که این ویروس چقدر راحت می‌تواند از کشوری به کشور دیگری منتقل شود و وقتی به داخل کشور آمد، چگونه به‌شدت گسترش می‌یابد. حتی برای کشورهایی که دیگر هیچ مورد ابتلایی ندارند، مشقت اقتصادی ناشی از این ویروس حالا حالاها پابرجاست.
«سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» روز چهارشنبه پیش‌بینی کرد که در سال جاری احتمالا شاهد کاهشی شش‌درصدی در بهره‌وری اقتصاد جهانی خواهیم بود‌؛ یکی از بدترین کاهش‌های قرن. این سازمان می‌گوید پاندمی اگر موج دومی هم داشته باشد، این کاهش حتی بدتر هم خواهد بود: 7.6 درصد؛ همراه با بی‌کاری 10‌درصدی در کشورهای توسعه‌یافته در سال 2020 و بهبودی اندکی در سال آینده.
حتی در نیوزیلندِ به‌تازگی بازگشایی‌شده نیز آن تأثیر هویداست. مقامات آوکلند این هفته گفتند آمد‌‌‌و‌‌شد پیاده‌ها و هزینه‌کردها در مناطق تجاری مرکز شهر فقط 40 درصدِ پیش از پاندمی بوده است. یکی از مقامات به New Zealand Herald گفت «وقتی شما در حالت عادی بیش از 138 هزار نفر در محل‌های کارِ مرکز شهر داشته‌اید و همان تعداد گردشگر بین‌المللی، این [کاهش] تغییری اساسی در مشتریان محسوب می‌شود».
دلایلی برای امیدواری هم هست. پژوهشی که ازسوی دانشگاه‌های کمبریج و گرینویچ بریتانیا انجام شده و نتایج آن در روز چهارشنبه منتشر شد، نشان می‌دهد استفاده گسترده از ماسک می‌تواند به جلوگیری از موج دومی به زیان‌باریِ موج اول کمک کند. آزمایش واکسن‌ها دارد شروع می‌شود و بسیاری امیدوارند جدول‌های زمانی بلندپروازانه و شتابان ساخت [واکسن] به‌زودی، تا آخر سال جاری نتیجه بدهد.
ولی هنوز هم ندانسته‌های‌مان خیلی بیشتر [از دانسته‌های‌مان] است و دلیل چندانی وجود ندارد که احساس پیروزی کنیم. تدروس ادهانوم، مدیر‌کل سازمان بهداشت جهانی، روز چهارشنبه گفت: «این ویروس میکروسکوپی همه ما را سر جای خود نشانده است».