بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - دنیای اقتصاد / متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
اما گراهام هریسون- گاردین / ترامپ و رئیس‌جمهوری چین یک جنگ لفظی را درباره منشا ویروس کرونا شروع کرده‌اند و هر دو مشتاق هستند در داخل کشورشان محبوبیت بالاتری کسب کنند. درباره آینده پرسش‌های متعددی مطرح است. در ادامه به برخی جنبه‌های این تنش و آینده آن اشاره می‌کنیم. ابتدا، ایالات‌متحده. در آمریکا سیاست خارجی موضوع مهمی در مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری نیست اما این موضوع به قبل از شیوع ویروس کرونا مربوط بود. احساسات ضدچینی اکنون مهم‌ترین ابزار ترامپ برای کسب آرای رای‌دهندگان است، زیرا جایگزین مناسبی برای آن وجود ندارد. وضعیت اقتصادی وخیم شده و واکنش ترامپ به همه‌گیری ویروس کرونا بسیار مورد انتقاد است. چین‌هراسی گزینه‌ای بسیار جذاب است و به راحتی می‌توان وضعیت بد اقتصادی و آمار بالای مرگ‌ومیرها را حاصل اقدامات چین معرفی کرد.
روز جمعه طرفداران ترامپ تبلیغات جدیدی در ایالت‌های میشیگان، ویسکانسین و پنسیلوانیا آغاز کردند که در آن بایدن فردی اهل دوستی با چین معرفی شده بود. هواداران بایدن نیز تبلیغاتی مشابه را منتشر کرده‌اند که در آن به جملات مثبت ترامپ درباره چین و رئیس‌جمهور این کشور اشاره شده است. هر دو نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ماه نوامبر در گذشته موضع‌گیری‌هایی در طرفداری و ستایش از چین داشته‌اند و فرزندان هر دو نفر یعنی‌هانتر بایدن و ایوانکا ترامپ از موقعیت خانوادگی‌شان برای گرفتن امتیاز در معاملات با چین استفاده کرده‌اند. این فرض که هرگونه ارتباط مثبت با چین به زیان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری است فرضی است که اعداد و ارقام آن را اثبات می‌کند. در نظرسنجی موسسه پو که ماه قبل منتشر شد مشخص شد، دو سوم آمریکایی‌ها نگاه منفی به چین دارند و احتمالا از آن زمان تاکنون این بی‌اعتمادی عمیق‌تر و فراگیرتر شده است، زیرا دولت آمریکا بر مقصر بودن چین در موضوع همه‌گیری ویروس کرونا پافشاری کرده است.
از رئیس‌جمهوری آمریکا انتظار می‌رود سازگار با حرف‌هایش عمل کند، بنابراین اگر ترامپ بار دیگر در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شود، روابط چین و آمریکا پرتنش‌تر خواهد شد و این عامل، اثرات ویرانگری بر اقتصاد جهان دارد. همچنین امیدواری‌ها به همکاری بین‌المللی لطمه خواهد دید. یکی از کارشناسان شورای روابط خارجی آمریکا می‌گوید: «تمامی نشانه‌ها حاکی از آن است که دولت آمریکا مایل است قدم‌های بیشتری در تقابل با چین بردارد تا این کشور را مقصر بحران همه‌گیری ویروس کرونا جلوه دهد. همچنین دولت سیاست‌هایی را دنبال خواهد کرد که رای‌دهندگان را متقاعد کند، این دولت کاملا علیه چین موضع‌گیری می‌کند. دلیل چنین رویکردی مشخص است، اگر ترامپ نخواهد در این مسیر حرکت کند باید مسوولیت شرایط بد کنونی را بر دوش بگیرد.»
بسیاری از تحلیلگران معتقدند جنگ سرد جدید بین چین و آمریکا آغاز خواهد شد اما عده‌ای می‌گویند آنچه رخ خواهد داد شدیدتر و عمیق‌تر از یک جنگ سرد است زیرا طی سه دهه اخیر دو کشور از جنبه‌های مختلف به‌شدت به هم وابسته شده‌اند. روابط چین و آمریکا از جهات گوناگون از جمله سرمایه‌گذاری و تولید، درهم تنیده‌ترین رابطه در جهان است بنابراین جراحی این ارتباط بسیار دشوار خواهد بود. دولت آمریکا درحال بررسی مجموعه‌ای از گزینه‌ها برای مجازات چین به‌خاطر نوع واکنش این کشور در قبال شیوع ویروس کروناست. احتمال رویارویی نظامی بسیار کم است.
و اما چین. این هفته رئیس‌جمهوری چین ریاست نشست سالانه کنگره خلق این کشور را برعهده خواهد گرفت. این نشست دو هفته‌ای اهمیت بالایی از لحاظ سیاسی و اقتصادی دارد. طی چند دهه اخیر این نشست در ماه مارس برگزار می‌شد، اما امسال همه‌گیری ویروس کرونا همه چیز را تغییر داده است. برگزاری نشست یاد شده تازه‌ترین نشانه از بازگشت امور به حالت عادی است، یک جشن به مناسبت پیروزی چین و رئیس‌جمهور این کشور بر ویروس کرونا. اوضاع کنونی چین با آنچه در دموکراسی‌های غربی به‌ویژه آمریکا مشاهده می‌شود در تضاد قرار دارد. طی سال‌های متمادی حکومت کمونیستی چین ملی‌گرایی را تقویت کرده است و این رویکرد ممکن است جنبه‌های خطرناکی پیدا کند. بر مبنای آمارهای رسمی، تعداد موارد مرگ‌ومیر در اثر ویروس کرونا در آمریکا از کل تعداد مبتلایان به‌ویروس کرونا در چین بیشتر است. چینی‌های ساکن خارج درحال بازگشت به کشورشان هستند یا سعی می‌کنند بازگردند. خشم آنها از رها شدگی یک مشکل جدید و غیر منتظره است.
اما باید به جنبه‌های مختلف بحران همه‌گیری توجه کرد. یک جنبه مهم آن، پنهان کاری‌ها و سوءمدیریت‌های چین است که سبب شد ویروس کرونا به تمامی جهان سرایت کند و لطمات عظیم اقتصادی و جانی به وجود آورد. استاد اقتصاد سیاسی در دانشگاه جانز‌هاپکینز می‌گوید: «بخش بزرگی از مشروعیت حکومت چین حاصل افزایش رفاه و رونق اقتصادی این کشور است. در سال‌های اخیر پس از آنکه نرخ رشد اقتصاد وارد روند نزولی شد، گرایش‌های ملی‌گرایانه تقویت شد تا آن کاهش در نرخ رشد را جبران کند. اکنون به دلیل شیوع ویروس کرونا و لطمات آن به اقتصاد، مشکل مشروعیت جدی‌تر شده است، بنابراین دولت بیشتر بر احساسات ملی‌گرایانه تاکید می‌کند.» برای رئیس‌جمهوری چین، تشدید هراس از یک تهدید خارجی، یک دشمن که باید علیه آن بسیج شد، روشی مناسب برای کسب حمایت سیاسی است. حتی قبل از همه‌گیری ویروس کرونا رئیس‌جمهور چین با انواع مشکلات اقتصادی از جمله حجم بالای بدهی‌ها، بهره‌وری پایین و سرعت بالای پیر شدن جمعیت مواجه بود. اما چین در مسیر حل این مشکلات به این نتیجه خواهد رسید که دامن زدن به ملی‌گرایی یک تاکتیک پرهزینه است.