بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - روه های شیعی که الکاظمی را برگزیده اند، به ویژه گروه های همسو با مقاومت، با استفاده از نقش مطالبه گری و نظارتی خود در پارلمان قادر به کنترل نخست وزیر نسبت به هر گونه اقدام احتمالی خواهند بود.
پایگاه بصیرت / گروه بین الملل/ فرزان شهیدی
روند تحولات عراق پس از چند ماه خلا سیاسی و نیز تحرکات و تهدیدات آمریکایی ها در این کشور، اینک وارد مرحله جدیدی شده است. زمانی که عادل عبدالمهدی نخست وزیر پیشین عراق در آذر ماه 98 به دنبال اعتراضات گسترده مردمی استعفا داد، جریانات سیاسی عراق نامزدهای مختلفی را برای نخست وزیری جدید معرفی کردند، اما به دلیل اختلافات داخلی، روی هیچ یک از نامزدها به اتفاق نظر نرسیدند.
آخرین اقدام در این زمینه، معرفی عدنان الزرفی توسط برهم صالح رئیس جمهوری عراق بود که طی یک روال غیرقانونی بدون مراجعه به فراکسیون اکثریت، اقدام به معرفی نامزد نخست وزیری کرد.
گروه های شیعی به دلیل اقدام غیرقانونی رئیس جمهور و نیز گرایش آمریکایی الزرفی با او مخالفت کرده و با نشستی که گروه ‌های مهم شیعی شامل ائتلاف الفتح، دولت قانون، حکمت ملی، جنبش عطاء و حزب فضیلت در شامگاه 17 فروردین در منزل هادی العامری تشکیل دادند،
مصطفی الکاظمی مسئول دستگاه اطلاعات این کشور را به عنوان نامزد جدید نخست وزیری معرفی کردند.
پس از آن ائتلاف سائرون به رهبری مقتدا صدر و نیز ائتلاف النصر به رهبری حیدر العبادی الکاظمی را تایید کردند. همچنین کردها و اهل سنت از او اعلام حمایت کردند.
در باره معرفی مصطفی الکاظمی به عنوان نخست وزیر جدید عراق چند نکته مهم قابل ذکر است:
1 - خروج از خلا سیاسی پس از حدود 5 ماه طبق راهکارهای قانونی در شرایط حساس و پیچیده عراق، به خودی خود دستاورد مهمی برای عراقی ها محسوب می شود. به عبارتی، عبور از اختلافات سیاسی و اجماع همه جانبه روی یک شخصیت جهت نخست وزیری در این کشور، امری کم سابقه محسوب می شود.
2- انتخاب الکاظمی با رای مستقل عراقی ها انجام شد، در حالی که نامزد مورد نظر آمریکا عدنان الزرفی بود که دارای تابعیت آمریکایی است و قصد داشتند او را به عراقی ها تحمیل کنند. برخی به تلاش های ایران از جمله سفر سردار شمخانی و سردار قاآنی به بغداد اشاره داشته و بر این باورند که کنار زدن الزرفی کار ایران بوده است، اما واقعیت این است که از ابتدا بین گروه های شیعه (غیر از ائتلاف النصر)، نسبت به الزرفی نظر مثبت وجود نداشت.
3- قرار است دولت الکاظمی موقت باشد و طی یک بازه زمانی حداکثر یک ساله، زمینه برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی را فراهم کند. ایده انتخابات زودهنگام پس از اعتراضات مردمی و با نظر مرجعیت مطرح شده و قرار است بر اساس قانون جدید انتخابات، برگزار شود. الکاظمی همچنین اولویت هایی مانند تدوین و ارائه بودجه عقب مانده 2020 به پارلمان و نیز تحقق وعده هایی مانند رسیدگی به خواسته های معترضان را در دستورکار دارد. از طرفی، مشکلات زیرساختی عراق به ویژه در زمینه اقتصادی و خصوصا کاهش بهای نفت به دلیل شیوع ویروس کرونا، کار دولت الکاظمی را با چالش مواجه خواهد کرد.
4- مساله خروج آمریکا از عراق مطالبه دیگری است که الکاظمی طبق مصوبه پارلمان در دی ماه 98 موظف به پیگیری و اجرای آن است. با توجه به عدم تمایل آمریکایی ها جهت ترک عراق و پیچیدگی و طولانی بودن روند مذاکرات مربوط به این کار، برخی ناظران پیش بینی می کنند الکاظمی در این پرونده کامیاب نخواهد بود و احتمالا به اولویت های دیگر خواهد پرداخت.
5- برخی نیز نسبت به مواضع الکاظمی در قبال مقاومت و حشدالشعبی ابراز نگرانی کرده و پیش بینی کرده اند وی با توصیه آمریکایی ها به مهار حشد الشعبی و خلع سلاح گروه های مقاومت مبادرت نماید. هر چند وی تعهد داده است که از حشد حمایت کند، با این حال گروه های شیعی که الکاظمی را برگزیده اند، به ویژه گروه های همسو با مقاومت، با استفاده از نقش مطالبه گری و نظارتی خود در پارلمان قادر به کنترل نخست وزیر نسبت به هر گونه اقدام احتمالی خواهند بود.
6- مرجعیت عالی در نجف اشرف واکنش صریحی نسبت به انتخاب الکاظمی نشان نداده است. در واقع مرجعیت قبل از این، ویژگی ها و معیارهای نخست وزیر (کارآمدی، عدم سابقه فساد، عدم وابستگی خارجی و...) را ارائه کرده و سکوت این نهاد دینی، علی الظاهر حاکی از رضایت از الکاظمی است.
7- اتهاماتی که از سوی برخی گروه های مقاومت مانند کتائب حزب الله علیه الکاظمی مطرح شده، خصوصا دست داشتن وی در ترور شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس، تردیدهایی پیرامون شخصیت نخست وزیر جدید ایجاد کرده است. با این حال اجماع همه گروه های شیعی (به ویژه ائتلاف الفتح که نماینده مقاومت و حشدالشعبی است) نسبت به الکاظمی نشانگر آن است که شیعیان اتهام فوق را بی اساس دانسته و با دست کم در شرایط فعلی به دلیل عدم ادله محکم، به آن اعتنایی نکرده اند.
8- روابط خوب الکاظمی با آمریکایی ها از دیگر معایبی است که برخی گروه های مقاومت نسبت به آن تذکر داده و انتخاب یک شخصیت مشکوک را خیانت به عراق قلمداد کرده اند. البته در این که مناسبات الکاظمی با آمریکا خوب است تردیدی نیست؛ عموم سیاستمداران آمریکایی از جمله نخست وزیر سابق چنین هستند، اما مهم این است که الکاظمی همزمان با ایران نیز روابط خوبی دارد.
9- برخی گفته اند الکاظمی با توجه به حواشی موجود پیرامون او، گزینه مطلوب ایران نیست و بلکه بین بد و بدتر، بد را انتخاب کرده ایم. نکته قابل توجه این است که جمهوری اسلامی ایران به رای و اجماع گروه های عراقی احترام می گذارد و هر چند به آنان کمک مسنشاری می کند، اما بر خلاف ادعای دشمنان، قصد دخالت و اعمال نفوذ در روند سیاسی این کشور را ندارد.