بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
سال 98 به دلیل حوادث مختلفی که از ابتدای سال اتفاق افتاد؛ از سیل و زلزله گرفته تا اعتراضات مردمی و مشکلات کشتی‌ها در آب‌های بین‌المللی، سال سختی برای شرکت‌های بیمه‌ای بود و بارها آنان را مجبور به پراخت خسارت کرد. این سلسله اتفاقات موجب اخذ تصمیمات مهمی در صنعت بیمه شد؛ یکی از آنها صندوق بیمه حوادث طبیعی است که امید می‌رود از ابتدای سال 99 آغاز به کار کند. آن‌طور که غلامرضا سلیمانی ، رئیس کل بیمه مرکزی به «شرق» اعلام می‌کند، در سال 99 نه تنها تمام واحدهای مسکونی سطح کشور در برابر حوادث طبیعی بیمه خواهند شد بلکه تا پایان سال کلیه دارایی‌های سطح کشور توسط شرکت‌های بیمه‌ای، بیمه می‌شوند، درحالی‌که چنین چیزی تابه‌حال در ایران سابقه نداشته است.
او همچنین خبر از طرح جدیدی می‌دهد که در سال 99 اعمال خواهد شد و بر اساس آن بیمه شخص ثالث به جای خودرو به راننده تعلق می‌گیرد تا موجب تمایز رانندگان محتاط از رانندگان بی‌احتیاط در رانندگی شود. امکان شکل‌گیری مجدد بیمه توسعه، احتمال ادغام یا عدم ادغام شرکت‌هایی که زیان انباشته دارند، جزئیات تصمیمات جدید در رشته بیمه عمر، اعمال جزئیات بیشتر در صورت‌های مالی شرکت‌های بیمه‌ای، چگونگی کنترل سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها و... مواردی هستند که در گفت‌وگوی «شرق» با رئیس کل بیمه مرکزی به آن پرداخته شده است. سلیمانی همچنین برای نخستین بار از تصمیم خود مبنی بر آنلاین و دیجیتالی کردن صدور بیمه‌نامه‌ها خبر می‌دهد؛ با این کار همان‌طور که برای بانک‌ها کارت بانکی داریم از سال 99 کارت بیمه‌ای هم خواهیم داشت تا هم کل دارایی مردم با کارتی شبیه آی‌دی‌کارت بیمه شود هم با اتصال آن به پوزهای بانکی خسارات از طریق پوزها پرداخت شود.
بانک‌ها و خودپردازها در اعتراضات آبان زیان قابل توجهی دیدند. شما در آخرین نشست خبری‌تان رقمی را در رابطه با این زیان اعلام کرده‌اید. اما هنوز نگرانی وجود دارد درباره خساراتی که بر دوش خود بانک‌ها قرار دارد. بفرمایید این مبلغی که بیمه متقبل شده، چه بخشی از کل آن است؟
سال 98 شرکت‌های بیمه‌ای به دلیل حوادث مختلفی که در سطح کشور اتفاق افتاد؛ سیل، آشوب‌های سطح شهرها، اتفاقاتی که برای کشتی‌ها در سطح آب‌های بین‌المللی افتاد و... درگیر پرداخت خسارت شدند. 25 آبان‌ماه شاهد اتفاقات ناگواری از جمله آتش‌زدن بانک‌های کشور، فروشگاه‌ها و مراکز تجاری و... بودیم؛ حتی برخی از واحدهای مسکونی هم که در کنار بانک‌ها بودند، آسیب دیدند. ما بارها به همه اعلام کردیم که سعی کنند واحدهایشان بیمه آتش‌سوزی داشته باشد. حتی ما بیمه آشوب و بلوا را هم پیشنهاد کرده بودیم، تعدادی از بانک‌ها بیمه آشوب و بلوا را در کنار بیمه آتش‌سوزی انجام دادند اما برخی دیگر این کار را نکردند. بنابراین آن دسته از بانک‌ها و واحدهای تجاری که بیمه داشتند، طبیعتا تحت بررسی کارشناسی ما قرار گرفتند، البته آنها خساراتشان را کمی با تأخیر اعلام کردند. تقریبا ما 150 میلیارد‌ تومان تا امروز پیش‌‍‌بینی کرده‌ایم برای خسارت به واحدهایی که بیمه آشوب و بلوا داشتند. این مبلغ در حال حاضر در حال پرداخت است و بخشی هنوز پرداخت نشده؛ این موضوع به بانک‌ها برمی‌گردد که برخی متمرکز عمل می‌کنند و برخی به صورت انفرادی. ممکن است تعدادی واحد تجاری وجود داشته باشد که فاقد بیمه آشوب و بلوا باشد پس طبیعتا صنعت بیمه به امور آنها ورود نمی‌کند.
ارزیابی‌ای ندارید که چه مقدار از واحدهای آسیب‌دیده مشمول بیمه آشوب و بلوا بوده‌اند؟
باید مسئولان دیگر در نیروی انتظامی خسارت را اعلام کنند. ما فقط آمار واحدهایی را داریم که مشمول بیمه آشوب‌ و بلوا و آتش‌سوزی بودند.
اواخر سال 97 شما به طرحی اشاره کردید که به موجب آن بیمه شخص ثالث به جای خودرو به راننده تعلق می‌گرفت تا تمایزی ایجاد شود بین راننده‌های محتاط و غیرمحتاط. چرا این طرح اجرا نشد؟
قرار بر این بود که در سال 98 ما اطلاعات لازم را گردآوری کنیم تا در سال 99 آن را اجرا کنیم. من این قول را دادم و اعلام کردم که مرحله اجرا سال 99 است. البته طبق تبصره یک ماده 18 باید نیروی انتظامی در این رابطه همکاری کند چراکه اگر خودرویی جریمه می‌شود نیروی انتظامی است که اطلاعات آن را دارد، اگر خودرو نمره منفی می‌گیرد نیروی انتظامی است که اطلاعاتش را دارد. برای اینکه راننده محور شود ما باید افراد پرخطر را شناسایی کنیم بنابراین ما نیاز به ارتباط با نیروی انتظامی داریم که این ارتباط اکنون برقرار است و در سال 99 امیدواریم با ادامه همکاری با آنان اطلاعاتی را که از نیروی انتظامی و شرکت‌های بیمه‌ای دریافت می‌کنیم، تجمیع کرده و این طرح را پیاده کنیم.
این اتفاق قطعا با شروع سال 99 می‌افتد؟
نمی‌توانم مطمئن بگویم ابتدای 99 این طرح پیاده می‌شود اما در طول 99 رخ خواهد داد.
ضریب نفوذ بیمه عمر در کشور ما حتی از بسیاری از کشورها پایین‌تر است و به بیمه عمر در ایران به چشم کالایی بسیار لوکس نگاه می‌شود. از بیمه مرکزی انتظار می‌رود برنامه‌ها و تمهیداتی برای افزایش ضریب نفوذ بیمه داشته باشد. در‌حال‌حاضر و برای سال 99 برنامه بیمه مرکزی برای افزایش ضریب نفوذ چیست و چه ابزارهایی در دست شرکت‌های بیمه‌ای قرار داده است؟
همان‌طور که اشاره کردید، در کشورهای پیشرفته نفوذ بیمه‌های زندگی از رشد خوبی برخوردار است. در ایران ما 14.8درصد از تمام پرتفویی که ثبت می‌کنیم، مربوط به بیمه زندگی است؛ درحالی‌که این رقم در کشورهای توسعه‌یافته حدود 60 درصد است. یکی از دلایل پایین‌بودن ضریب نفوذ بیمه ما همین بیمه زندگی است؛ پایین‌بودن ضریب نفوذ بیمه عمر در ضریب نفوذ کل تأثیر می‌گذارد. ما دریافتیم که چالش اصلی شرکت‌های بیمه‌ای همین بحث بیمه زندگی است و آنها باید بتوانند ضریب نفوذ را افزایش دهند، به همین دلیل اولین اقدامی که انجام شد، آگاهی‌بخشی بود تا مردم بدانند بیمه زندگی چقدر اثرگذار است و یک نوع مستمری در زمان بازنشستگی است. همان‌طور که یک مستمری‌بگیر مبلغی حقوق و مزایا از سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی می‌گیرند، می‌توانند این را هم دریافت کنند. این مسئله برای مردم مهم بود، پیش از این آنها گمان می‌کردند حقوق بازنشستگی را فقط از صندوق بازنشستگی و تأمین اجتماعی می‌توانند بگیرند؛ اما حالا متوجه شدند طبق قانون از چندین جا می‌شود حقوق گرفت و روش آن خرید بیمه زندگی است. همچنین شرکت‌های بیمه‌ای در بخش بیمه زندگی فعال شدند؛ برخی شرکت‌های بیمه‌ای حتی کاملا تخصصی ایجاد شدند مثل بیمه باران و خاورمیانه. بعضی مثل بیمه پاسارگاد، عمده فعالیتشان را به بخش بیمه زندگی اختصاص دادند و در‌حال‌حاضر همه شرکت‌های بیمه‌ای در زمینه بیمه زندگی فعال شدند، برخی هم در شرکت‌های بیمه‌ خود مجتمع‌های تخصصی برای بیمه زندگی ایجاد کردند. علاوه بر آن، مقررات و قوانین را هم در این بحث اصلاح کردیم و اطلاع‌رسانی به نحوی انجام شد که مردم بتوانند به‌راحتی مشاهده کنند چقدر از پولی که گذاشته‌اند، از سوی شرکت بیمه سرمایه‌گذاری شده و الان ارزش این پول چقدر است. علاوه بر این، اعلام کردیم بیمه زندگی فقط برای آینده نیست، بلکه زمانی که فرد بیمه زندگی بخرد می‌تواند بیمه‌های درمان تکمیلی را هم به‌طور مجانی کنار آن داشته باشد؛ این یک نوع تشویق است؛ به‌خصوص در بخش خسارات بزرگی مثل جراحی و بستری که هزینه سنگین دارد. برخی شرکت‌ها متعهد شدند هزینه‌های خسارات درمانی را تا 150میلیون تومان پرداخت کنند. همچنین بیمه زندگی یکی از شاخص‌های اقتصادی و نوعی سرمایه‌گذاری است، به همین دلیل طبق قانون آن را از مالیات معاف کردیم. از طرفی بازارهای موازی را در اینجا باید مدنظر داشت؛ مسکن، بانک، بازار سرمایه، ارز، طلا و... رقبای ما هستند، به همین دلیل لازم بود ما در بیمه زندگی مشوق‌هایی داشته باشیم که مشوق‌هایی را که عرض کردم، تدارک دیدیم.
نمونه جدید صورت‌های مالی که در شورای عالی بیمه برای شرکت‌ها مقرر شده، تغییراتی داشته؛ این تغییرات دقیقا در کدام بخش‌ها اتفاق افتاده است؟
صورت‌های مالی که قبلا از سوی شرکت‌های بیمه تهیه و در کدال هم گذاشته می‌شد، بر اساس فرمت قدیمی بود که بسیاری از اطلاعات را افشا نمی‌کرد. به نوعی مردم، تحلیلگران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری نمی‌توانستند اطلاعات زیادی از این گزارش‌های مالی به دست آورند. حالا با همکاری سازمان حسابرسی و بورس، با مشارکت سندیکای بیمه‌گران صورت‌های مالی جدیدی ایجاد کرده‌ایم که در آن اطلاعات بیشتر و روشن‌تری ارائه می‌شود که در راستای استاندارد شماره 17 است که باید تمام شرکت‌های بیمه در سطح جهان خود را آماده کنند تا بر آن اساس صورت مالی تهیه کنند. از ویژگی‌های مشخص این صورت‌های مالی، این است که در بخش بیمه زندگی الزام شد اطلاعات بیمه زندگی کاملا از غیرزندگی تفکیک شده، ذخیره ریاضی مشخص شود و انواع دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها به ریز ارائه شود. در یادداشت‌های پیوست که همراه صورت‌های مالی ارائه می‌شود، بسیاری از اطلاعات که قبلا نبود ارائه شده است.
مثلا چه اطلاعاتی؟
میزان خسارت پرداختی به تفکیک، نوع بیمه‌هایی که صادر می‌شود به تفکیک، میزان ذخیره‌ای که برای شخص ثالث و بخش‌های دیگر باید در نظر گرفته شود به تفکیک، انواع بیمه‌های زندگی به تفکیک و بازخریدشان و حتی ذخیره ریاضی در نظر گرفته‌شده برایشان. حتی در بخش مربوط به صاحبان سهام گفتیم که شفاف و روشن شود و تفکیک صورت بگیرد؛ چقدر سرمایه اولیه وجود دارد، چقدر اندوخته دارند، چقدر مازاد ناشی از تأیید ارزیابی است و... . درحال‌حاضر دستور گزارش مالی‌ جدید را ابلاغ کرده‌ایم و آموزش‌هایی هم در این خصوص داده می‌شود.
از چه زمانی لازم‌الاجرا خواهد بود؟
صورت‌های مالی سال 98 که در سال 99 تهیه می‌شود، باید بر اساس دستورالعمل صورت‌های مالی جدید باشد. با توجه به تغییرات زیادی که ایجاد شده، طبیعی است که دوره آموزشی هم در نظر گرفتیم که این دوره بیش از یک ماه برای بخش‌های مختلف شرکت‌های بیمه‌ای در نظر گرفته شده که بتوانند مجمع سال 99 را که برای سال 98 تشکیل می‎‌شود، بر اساس صورت‌های مالی جدید تشکیل دهند. به عبارتی گزارش حسابرسی هم از طرف سازمان حسابرسی بر اساس صورت‌های مالی نمونه اظهار‌نظر خواهد شد که این کاری بسیار بزرگ و در عین حال فنی و تخصصی است. ما امیدواریم با همکاری همه شرکت‌های بیمه‌ای این فعالیت به ثمر بنشیند.
با توجه به کوتاه‌بودن زمان شرکت‌های بیمه‌ای فکر می‌کنید آنها قادر خواهند بود گزارش‌های مالی جدید را مطابق دستورالعمل تهیه کنند؟
با توجه به اینکه در تهیه صورت مالی نمونه و در تهیه یادداشت‌های پیوست، شرکت‌های بیمه‌ای همکاری خوبی داشته‌اند، به اندازه کافی آشنا شده‌اند؛ ولی برای بدنه مالی شرکت‌ها هم باز دوره آموزشی تدارک دیدیم که مشکلی پیش نیاید.
چند شرکت بیمه‌ای از‌جمله بیمه میهن و بیمه حافظ زیان انباشته دارند. بیمه مرکزی چه تمهیدات و برنامه ترمیم مالی‌ای برای جبران این مسئله از سوی نهاد نظارتی به این شرکت‌ها ابلاغ شده است؟
در سال 98 ما تمام شرکت‌های مالی را که صورت مالی تحویل دادند و مجمع‌شان تشکیل شد، ثبت کردیم و کمیته‌ای با عنوان صیانت تشکیل دادیم. این کمیته هم از بیرون مجموعه بیمه مرکزی و هم از همکاران بیمه مرکزی تشکیل شده است و تمام شرکت‌ها را از نظر میزان ذخایر مورد نیاز، وضعیت بندهای گزارش حسابرسی که برای‌شان نوشته شده بود، برنامه‌ای که برای برون‌رفت از زیان دارند و برنامه‌های آتی که برای رشد خودشان دارند، تک‌تک بررسی کرده است. همان‌طور که اشاره کردید، برخی از شرکت‌ها در سال 97 زیان داشتند. ما در کمیته صیانت هیئت‌مدیره این شرکت‌ها را خواستیم و برنامه‌شان را پرسیدیم. هر‌کدام برنامه‌ای را تحویل دادند که بعضی از آیتم‌‌های برنامه‌شان اجراشدنی نبود و برگردانده شد؛ مثلا گفته بودند با افزایش پرتفوی سعی خواهند داشت زیان را کاهش دهند؛ درحالی‌که گاه با افزایش صدور بیمه‌نامه، خسارت‌ها هم بیشتر می‌شود؛ پس نمی‌توان امید داشت که لزوما با فروش بیمه بیشتر مشکل زیان حل خواهد شد. با توجه به اینکه توانگری هر‌یک از شرکت‌ها مشخص است، باید میزان صدور بیمه‌نامه ارتباطی منطقی با توانگری داشته باشد. علاوه‌بر‌این غیر از هیئت‌مدیره به سهامداران هم نامه زدیم که با توجه به وضع شرکت‌تان برنامه برون‌رفت‌شان چیست؟ آیا اصلاح خواهید کرد؟ اگر برای اصلاح برنامه دارید، این برنامه چند‌ساله است؟ حتی پیشنهاد دادیم که اگر قادر به اصلاح نیستند، ادغام شوند. دو نمونه شرکتی را که شما اشاره کردید، من هم هیئت‌مدیره و هم سهامداران‌شان را خواستم و هم خودم با آنان صحبت کردم و کمیته صیانت به طور مرتب با آنها جلسه برگزار می‌کند. اگر برنامه‌ای نداشته باشند، با آنها برخورد خواهیم کرد. اولین برخورد دادن نمره منفی به هیئت‌مدیره شرکت است. نمره منفی می‌تواند موجب رد صلاحیت مدیران در صنعت بیمه شود. مدیران می‌خواهند 30 سال در صنعت بیمه بمانند و رشد کنند؛ پس طبیعتا برای‌شان مهم است که نمره منفی نگیرند.
به ادغام اشاره کردید. پیش‌تر هم از ادغام شرکت‌های ناتوان گفته‌اید. آیا احتمال اینکه در سال 99 شاهد ادغام باشیم وجود دارد؟
ما به‌عنوان بیمه مرکزی نهاد ناظر هستیم؛ یعنی از هیئت‌مدیره و صاحبان سهام می‌خواهیم که برنامه به ما بدهند. ما نمی‌توانیم ادغام انجام دهیم. می‌توانیم جلوی فعالیت شرکت را بگیریم یا آن را تعلیق کنیم؛ اما نمی‌توانیم دستور ادغام دهیم. ادغام به برنامه خود شرکت‌ها برمی‌گردد. اکثر شرکت‌ها می‌خواهند خودشان مشکلات‌شان را حل کنند و از زیان دربیایند. علاقه زیادی به ادغام ندارند؛ ولی اگر نتوانند برنامه برون‌رفت از زیان داشته باشند، طبیعتا باید منحل یا ادغام شوند. این را خودشان باید اعلام کنند. ما فقط ابزار نظارتی داریم و نمی‌توانیم دستور مستقیمی در‌این‌باره بدهیم.
با توجه به اطلاعاتی که شما در مقام نهاد ناظر از این شرکت‌ها دارید، آیا این احتمال وجود دارد که ما در سال جاری شاهد ادغام باشیم؟
برنامه‌هایی که دادند، برنامه برون‌رفت از مجموعه زیان‌هاست؛ اما نه با ادغام. شرکت‌ها برنامه‌ای برای ادغام ندارند. ما در حال بررسی برنامه‌ها هستیم. برخی برنامه‌ها در اجرا مشکلی ندارند، به شرط مدیریت درست؛ بنابراین ما اصراری بر ادغام نداریم.
برخی معتقدند اشکال سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه‌ای کنترل نمی‌شود و ممکن است مشکلی که گریبان‌گیر بیمه توسعه شد، بار دیگر تکرار شود و شرکت‌ها با تأکید بر سرمایه‌گذاری در یک نقطه آسیب ببینند. درحال‌حاضر شکل سرمایه‌گذاری‌ها به چه صورت است و کنترل بر سرمایه‌گذاری‌ها چطور صورت می‌گیرد؟
سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه می‌تواند به صورت خرید دارایی ثابت، خرید سهام، سپرده‌گذاری در بانک و... باشد. ما آیین‌نامه سرمایه‌گذاری را اصلاح کردیم و شورای‌عالی بیمه آیین‌نامه سرمایه‌گذاری جدید شماره 97 را تصویب و ابلاغ کرد. در آیین‌نامه کاملا مشخص شده است که چه مقدار از وجه نقدی که از بیمه می‌گیرند، می‌توانند به صورت سپرده در‌بیاورند و چه مقدار را می‌توانند دارایی یا سهام بخرند؛ مثلا در سال 98 حدود 20 هزار میلیارد تومان ارزش روز سهام مجموعه شرکت‌های بیمه‌ای در بورس است. امسال شرکت‌های بیمه در شرکت‌های بورسی در بازار سرمایه حضور پررنگی داشتند و این نویدبخش شرکت‌های بیمه‌ای است. آنان با سرمایه‌گذاری در بورس، هم از سود آن استفاده می‌کنند، هم قدرت نقد‌شوندگی بالایی دارند و هر زمان بخواهند، می‌توانند پول را بردارند و خسارت پرداخت کنند. حداکثر سهم سپرده‌گذاری در بانک‌ها را هم مشخص کردیم. متأسفانه شرکت‌های بیمه‌ای قبلا اکثر پول‌هایشان را در بانک به صورت سپرده می‌گذاشتند که باعث می‌شد از یک طرف مجبور بودند خسارات را مطابق با تورم پرداخت کنند؛ اما در طرف دیگر دریافتی وجه‌شان با سود حداقلی بود. در آیین‌نامه جدید تأکید شده که بخشی از پول را قادرند سپرده‌گذاری کنند؛ نه همه آن را.
همچنین حق ندارند تمام پولشان را به دارایی ثابت تبدیل کنند که در صورت خسارت نتوانند آن را پرداخت کنند، زیرا امکان نقدشدن دارایی در کوتاه‌مدت میسر نیست. ما با آیین‌نامه جدید سرمایه‌گذاری در حال کنترل هستیم و هر سه ماه شرکت‌ها را موظف می‌کنیم به ما اعلام کنند پولشان را کجا سرمایه‌گذاری کرده‌اند. زمانی که آیین‌نامه تصویب شد، مقرر شد اگر سرمایه‌گذاری آنها مطابق با آیین‌نامه جدید نبوده، یک سال به آنها فرصت ‌دهیم تا خودشان را با آیین‌نامه تنظیم کنند؛ اگر دارایی خریدند و باعث شدند بخش زیادی از پول‌هایشان در دارایی ثابت حبس شود، باید دارایی را بفروشند. اکثر شرکت‌ها در حال تنظیم خودشان با آیین‌نامه جدید هستند. آیین‌نامه جدی به نظر من پیشرفته است و بسیاری از ابهامات آیین‌نامه قبلی را رفع کرده است، به بازار سرمایه توجه بیشتری نشان داده، سعی شده در این آیین‌نامه نظر و مشورت شرکت‌های بیمه و سندیکا گرفته شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد این آیین‌نامه بتواند برای افزایش سودآوری این شرکت‌ها راهگشا باشد.
در گزارش سه‌ماهه دقیقا چه مواردی کنترل می‌شود؟
تطبیق با آیین‌نامه و میزان انحراف. آنها خودشان گزارش می‌کنند و به‌نوعی این فعالیت خودکنترلی محسوب می‌شود. اگر تخطی انجام دهند، باید سریع خودشان را تطبیق دهند و دیگر مهلت یک‌ساله‌ای برای رفع تخلف آنها وجود ندارد.
آیین‌نامه توانگری مالی قرار بود مدت‌ها پیش بازنگری شود، اکنون این بازنگری در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
بله قرار بود این آیین‌نامه بازنگری شود؛ اما بررسی‌هایی که در سطح جهان شد، نشان داد فقط توانگری مالی نیست که موجب کنترل شرکت‌ها می‌شود یا اینکه بهترین معیار برای ارزیابی آنهاست. ما در ایران توانگری را بسیار بااهمیت‌تر از کشورهای پیشرفته در نظر گرفتیم، درحالی‌که توانگری فقط یکی از شاخص‌های ارزیابی شرکت‌های بیمه است. ما دیدیم که اگر فقط به توانگری مراجعه کنیم و آن را شاخص اصلی در نظر بگیریم، در ارزیابی شرکت‌ها اشتباه کرده‌ایم و بیمه‌شدگان همه فکر می‌کنند اگر توانگری یک است، دیگر شرکت مشکلی ندارد. ما به این نتیجه رسیدیم که فقط اصلاح آیین‌نامه توانگری کافی نیست، عوامل دیگر ارزیابی را هم باید برای شرکت‌های بیمه‌ای در نظر گرفت. قبلا فکر می‌کردیم با بازنگری توانگری شرکت‌ها مشکل حل می‌شود؛ اما اکنون می‌دانیم سرمایه، ریسک و انواع آن، پرتفوی و... هم اهمیت دارد. ما درحال‌حاضر هم توانگری و هم سایر عوامل ارزیابی را بازنگری می‌کنیم و پژوهشکده ما روی این موضوعات متمرکز است
این بازنگری کلی تا الان به کجا رسیده است؟
مطالعات تطبیقی آن با سایر کشورها انجام شده و درحال‌حاضر باید تحقیقات عملیاتی آن در سطح کشور انجام شود. وقتی پژوهشکده این کار را انجام دهد، بازنگری توانگری انجام خواهد شد و در نهایت این پیشنهاد اصلاح و بازنگری به شورای عالی ارجاع داده می‌شود.
برآوردی از زمان تکمیل آن دارید؟
ما حتما در سال 99 این کار را انجام می‌دهیم.
تاکنون رقم دقیق کسری ذخایر شرکت‌های بیمه در هیچ‌یک از رشته‌های بیمه‌ای را شفاف‌سازی نکرده‌اید. دقیقا بفرمایید در رشته ثالث و همچنین در سایر رشته‌های بیمه‌ای چقدر کسری ذخایر تا پایان امسال شناسایی شده است؟
اکنون انتهای سال است و تمام شرکت‌ها از یک ماه دیگر باید میزان دقیق کسری ذخایرشان را اعلام کنند. همه شرکت‌ها هر سال این را اعلام می‌کنند، اما مبلغ را ما مجدد بررسی می‌کنیم؛ برای مثال اگر شرکتی بگوید من فلان‌قدر کسری دارم یا اصلا کسری ذخیره وجود ندارد، در اینجا ما براساس روش مثلثی که از سال 97 آن را اجرا کردیم که پیش از آن وجود نداشت، بار دیگر آن را چک می‌کنیم؛ یعنی یک بار خود شرکت‌ها با این روش محاسبه کردند و مرحله دوم ما با این روش مثلثی محاسبه می‌کنیم. در بررسی دو سؤال را مطرح کردیم؛ آیا میزان کسری که اعلام کرده‌اند، صحت دارد یا نه؟ دوم اینکه چطور قرار است ذخیره‌گیری انجام شود؟ پس در زمان تهیه صورت‌های مالی میزان کسری ذخیره را مشخص می‌کنیم و از آنان برنامه ذخیره‌گیری می‌خواهیم. سال گذشته علاوه بر آنچه خودشان ذخیره گرفتند، 600 میلیارد تومان دیگر هم ذخیره گرفتیم تا بخشی از کسری ذخایر سال‌های گذشته جبران شود. امسال هم برنامه همین است. هر سال باید ذخیره گرفته شود، کسری‌های سال‌های پیش هم جبران شود. اگر یک ماه دیگر صبر کنید، تمام شرکت‌ها میزان کسری خودشان را اعلام می‌کنند و باید بررسی شود که آیا ذخیره کافی گرفته شده است.
لطفا با توجه به آخرین آماری که دارید به رقم دقیق کسری ذخایر حداقل در رشته ثالث اشاره بفرمایید.
سال آینده میزان کسری شرکت‌ها مشخص شده و ذخیره می‌گیرند. درحال‌حاضر نمی‌توانم این رقم را اعلام کنم. اگر کسری داشتند، ذخیره می‌گیرند تا پوشش داده شود؛ اما اگر ذخیره کم باشد، باید اعلام شود که میزان کسری چقدر است. من در سال 98 خواسته‌ام نسبت به سال گذشته 600 میلیارد تومان بیشتر ذخیره بگیرند که بخش زیادی از کسری جبران شود.
آیا درست است که بیمه توسعه قرار است دوباره سال آینده فعالیت‌هایش را از سر بگیرد؟ با توجه به خسارت‌های زیان‌بار این شرکت بیمه به مردم و ناتوانی در ایفای تعهداتش به‌دلیل عملکرد نامطلوب مدیرانش آیا فکر می‌کنید جامعه و بیمه‌گذاران آماده پذیرش دوباره شرکتی هستند که تا مرز ورشکستگی رفته و سبب واردآمدن خساراتی به بیمه‌گذاران شده است؟
شرکت بیمه توسعه با پیگیری‌های بیمه مرکزی و کمک‌های بیمه ایران و البته خود صاحبان بیمه توسعه خوشبختانه نزدیک به حدود 75 درصد از خسار‌ت‌ها را تا ماه قبل پرداخت کرده، ما تلاش کردیم 25 درصد باقی‌مانده خسار‌ت‌ها را هم امسال پرداخت کند. با پیگیری‌های ما مشخص شد صاحبان سهام بیمه توسعه همکاری خوبی داشته‌اند و دارایی در اختیار گذاشته‌اند. درحال‌حاضر با همکاری قوه قضائیه، صاحبان سهام و شرکت‌ بیمه ایران و البته پیگیری جدی بیمه مرکزی، خوشبختانه دارایی مورد نیاز برای پوشش پرداخت خسارت سایر خسارت‌دیده‌های بیمه توسعه فراهم شده است و از ابتدای اسفند حدود 300 میلیارد تومان باقی‌مانده خسارت‌دیده‌ها در بخش بیمه توسعه بوده که نزدیک به 120 میلیارد تومان آن تا‌کنون پرداخت شده است. بر اساس قولی که شرکت ‌بیمه ایران به من داده، تا آخر امسال ما از همه این 300 میلیارد را پرداخت خواهیم کرد که این خبر خوبی برای زیان‌دیدگان بیمه توسعه است. اعلام کردیم که هرکسی از بیمه توسعه طلب دارد برای دریافت خسارتش مراجعه کند، حتی برای آن افرادی که با آنها ارتباط نداشتیم و حکم دادگاه داشتند، ما مبلغ اجرائی را مطابق با حکم دادگاه به صندوق قوه قضائیه پرداخت کردیم. اگر وضع همین‌طور ادامه پیدا کند، ما در سال آینده خسارت‌دیده‌ای از بیمه توسعه نداریم. بعد از این مرحله باید حسابرسی شود؛ میزان طلبی که شرکت بیمه ایران از بیمه توسعه دارد چقدر است؟ طلبی که بدهی فی‌مابین بیمه توسعه و بیمه ایران است، زیرا بیمه ایران متولی پرداخت خسارت‌دیدگان شده است. با یک حسابرسی وضع بیمه توسعه مشخص می‌شود. تا زمانی که تمام پرداخت خسارت روشن و شفاف نباشد، امکان فعالیت بیمه توسعه وجود ندارد. بعد از حسابرسی‌ها به شورای‌عالی می‌رود و نظر شورای‌عالی را دراین‌باره می‌گیریم، هرچه نظر شورای‌عالی باشد و تصویب شود انجام می‌شود.
در ماه‌های اخیر اتفاقات نامطلوبی در صنعت بیمه به وقوع پیوسته، از جمله عزل ناگهانی مدیرعامل بیمه ملت. انتقاداتی که وارد است این است که چرا عزل‌ونصب مدیران بیمه ملت که بیمه خصوصی محسوب می‌شود باید توسط دولت صورت گیرد، آیا آیین‌نامه 40 که حدنصاب سهام‌داری است رعایت می‌شود؟ اگر می‌شود، چرا دولت به صورت غیرمستقیم بیش از 20 درصد در شرکت‌های بیمه سهام دارد که حاضر به دخالت در عزل‌ونصب مدیران است؟
اینکه شما می‌فرمایید ایشان عزل‌ونصب انجام داده‌اند را من در جریان نیستم، فقط می‌دانم که هیئت‌مدیره مدیرعامل را عزل کرده است. عزل‌ونصب مدیرعامل از اختیارات مدیرعامل است. ما به‌عنوان مقام ناظر باید مستندات داشته باشیم که بر چه اساسی این مدیرعامل عزل شده است و از شرکت بیمه ملت خواستیم که دلیل عزل ایشان را برایمان بفرستد که این کار را کردند و ما در حال بررسی هستیم. درباره فرد جدید هم هنوز نامه‌ای از هیئت‌مدیره دریافت نکرده‌ایم و من هم مثل شما فقط شنیده‌ام که هیئت‌مدیره در نظر دارد فردی را نصب کند، اما تا زمانی که برای ما نامه رسمی نیاید، ما امکان حضور مدیرعامل برای امضای اسناد تعهدآور را ایجاد نمی‌کنیم. نکته مهم این است که هیئت‌مدیره باید حقیقی باشد؛ طبق اساسنامه‌ای که در سال 98 تصویب شده، تمام اعضای حقوقی از حالت حقوقی باید به حقیقی تبدیل شوند، بنابراین تا ماه مهر سال 98 برای انجام این کار فرصت داده شد. بیمه ملت مردادماه آگهی داده و در آن زمان دو نفر معرفی شدند، بعد از آن ما پیگیری کردیم و منتظریم. تا زمانی که هیئت‌مدیره حقیقی معرفی نشوند، نمی‌توانند مدیرعامل تعیین کنند. طبق بررسی‌های ما، صندوق بازنشستگی کشوری زیر 20 درصد سهم دارد، صندوق عشایر هم همین‌طور، اینها مواردی هستند که کاملا مطابق با آیین‌نامه 40 هستند.
صندوق بیمه حوادث طبیعی در چه مرحله‌ای به‌سر می‌برد؟
بعد از اصلاحی که بر اساس اشکال شورای نگهبان در ارتباط با لایحه صندوق انجام دادیم، آن را برای مجلس فرستادیم و در کمیسیون اقتصادی هم مورد بحث واقع شده و اصلاحات لازم اعمال شد، مانده طرح آن در صحن علنی. قرار بود اسفندماه در صحن مطرح شود. اگر کرونا مجلس را تعطیل نمی‌کرد در همین ماه در صحن علنی بررسی شده و به شورای نگهبان فرستاده می‌شد.
برنامه بیمه مرکزی برای این صندوق در سال 99 چیست؟
ما امیدواریم که تصویب شود تا در مرحله اول بتوانیم آیین‌نامه برایش بنویسیم و آن را شکل دهیم و هیئت‌مدیره کارش را شروع کند. مهم‌ترین اقدام این است که در مرحله اول تمام واحدهای مسکونی سطح کشور در برابر حوادث طبیعی بیمه شوند. پیش‌بینی این است که 50 درصد هزینه حق بیمه توسط مردم در طول سال پرداخت شود و 50 درصد مابقی را هم دولت به‌عنوان یارانه تأمین کند.
آیا در سال پیش‌رو بیمه مرکزی برنامه ویژه‌ و خاصی دارد که در روزهای پایانی سال خبر خوش آن را به مردم اعلام کنید؟
این اطمینان را به همه می‌دهیم به نوعی برنامه‌ریزی شود که تمام دارایی‌هایی که در سطح کشور وجود دارد توسط شرکت‌های بیمه‌ای بیمه شود. این خبر مهمی است، چراکه در ایران سابقه نداشته. درست است که تحریم فشار بسیاری بر ما وارد کرد، اما تمام دارایی‌ها؛ از خودرو گرفته تا واحدهای تجاری، مسکونی، باربری و... بیمه خواهند شد. اگر صندوق حوادث طبیعی تصویب شود، ما در سال 99 هیچ واحدی نداریم که در صورت آسیب با سیل و زلزله صندوق بیمه خسارتشان را ندهد. این خبر مهمی در سطح ملی است. برنامه اصلی ما در سال 99 رشد بیمه زندگی است و قصد داریم حتما در سال 99 در این بخش تحول ایجاد کنیم تا مردم با توجه به تورمی که وجود دارد نگران آینده نباشند.
خبر دیگر هم آنلاین‌کردن و دیجیتالی‌کردن صدور بیمه‌نامه و خسارت‌هاست تا دیگر مردم نیازی به مراجعه نداشته باشند. با این کار عملا کاغذ حذف خواهد شد. من نوید می‌دهم که همان‌طور که برای بانک‌ها کارت بانکی داریم، برای بیمه هم یک کارت بیمه داشته باشیم، آن هم برای همه شرکت‌های بیمه‌ای. به این معنا که کل دارایی‌های مردم با یک کارت شبیه آ‌ی‌دی‌کارت بیمه شده باشد. ما در حال طراحی این موضوع هستیم و ان‌شاءالله با اتصال آن به شبکه بانکی خسارات از طریق پوزها پرداخت شود. این اولین‌باری است که این را مطرح می‌کنم، بعدا با جزئیات بیشتری دراین‌باره توضیح خواهم داد، اما بدانید که بیمه مرکزی در سال 99 این کار را خواهد کرد.