بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - آرمان ملی / متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
بسیاری از مسئولان دولتی و غیردولتی در ایران تاکید می‌کنند که برایشان اهمیتی ندارد چه کسی در کاخ سفید بر سر کار باشد اما نگاهی به تغییرات عمده در سیاست خارجی آمریکا که با آمد و رفت افراد صورت می‌گیرد، نشان می‌دهد که انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، تاثیری مستقیم بر وضعیت ایران دارد. به همین دلیل «آرمان ملی» در گفت‌وگو با امیرعلی ابوالفتح ، کارشناس مسائل آمریکا به بررسی شرایط انتخاباتی ایالات متحده پرداخته است. به گفته او، سندرز از شانس بالایی برای پیروزی در رقابت‌های مقدماتی برخوردار است و پیروزی دموکرات‌ها در برابر ترامپ می‌تواند مقدمه‌ای برای بازگشت کاخ سفید به برنامه جامع اقدام مشترک باشد. با این وجود ابوالفتح تاکید دارد که شرایط هیچ‌گاه به مانند دوران اوباما نخواهد بود. متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
انتخابات درون حزبی آمریکا اتفاقات جالبی را تجربه می‌کند. در حال حاضر انتخابات دموکرات‌ها در چند ایالت برگزار شده، چه کسانی توانسته‌اند عملکرد خوبی داشته باشند؟
انتخابات مقدماتی در ایالات متحده از سوم فوریه در ایالت آیووا شروع شد و در دو ایالت نیوهمپشایر و نوادا ادامه یافت. در ایالت آیووا «پیت بوتیجیج»، شهردار سابق ساوث لند از ایالت ایندیانا به پیروزی رسید و توانست اکثریت دلیگیت‌ها را به دست آوَرَد. در دو ایالت دیگر یعنی نیوهمپشایر و نوادا اما برنی سندرز، سناتور آمریکایی توانست به پیروزی دست یابد. در حال حاضر هنوز آرای نمایندگان یا همان دلیگیت‌های کنوانسیون ملی حزب دموکرات از ایالت نوادا اعلام نشده اما براساس نتایج دو انتخابات اولیه یعنی آیووا و نیوهمپشایر تاکنون تعداد دلیگیت‌های پیت بوتیجیج بیشتر از برنی سندرز است. در آمریکا هر نامزد دموکراتی که بتواند حدود 2000 دلیگیت به دست آورد، به‌عنوان نامزد نهایی این حزب معرفی خواهد شد. انتخابات نوادا اما شرایط را به نفع سندرز تغییر داد؛ چرا که بر خلاف دو ایالت قبلی که جمعیتی یک دست سفید پوست دارند، در نوادا تنوع نژادی گسترده‌تر است و اقلیت پرشمار هیسپانیست‌ها، رنگین پوستان و سیاه پوستان در این ایالت زندگی می‌کنند. به همین دلیل پیروزی سندرز با فاصله زیاد از نفر دوم در این ایالت یعنی جو بایدن، شانس او را برای پیروزی در انتخابات مقدماتی ایالات متحده و حضور در دور نهایی رقابت‌ها به‌عنوان نامزد نهایی حزب دموکرات افزایش داد.
یکی از نگرانی‌های طرفداران سندرز این است که اتفاقی شبیه رقابت‌های مقدماتی انتخابات ریاست جمهوری 2016 رخ دهد. چقدر این احتمال وجود دارد؟
به موازات افزایش شانس برنی سندرز برای پیروزی در انتخابات درون حزبی دموکرات‌ها، مخالفت‌ها با او نیز چه از سوی رقبای هم حزبی و چه از سوی جریان‌های سیاسی درون حزب دموکرات افزایش می‌یابد؛ زیرا برخی جریان‌ها در درون این حزب از پیروزی یک نامزد چپ‌گرا در انتخابات مقدماتی هراس دارند. آنها می‌ترسند نامزدی که دونالد ترامپ او «سوسیالیست» می‌خواند، در انتخابات نهایی از نامزد جمهوری خواهان شکست سنگینی بخورد یا حتی اگر پیروز نیز شود، برخی از برنامه‌هایش با نظام سیاسی – اقتصادی آمریکا در تعارض باشد و این کشور را به سمت سوسیالیسم ببرد. در نتیجه امکان وقوع یک شبه کودتای انتخاباتی در حزب دموکرات نظیر آنچه در سال 2016 و در رقابت سندرز و هیلاری کلینتون رخ داد، بعید به‌نظر نمی‌رسد.
خود برنی سندرز مشکلی با «سوسیالیست» خوانده شدن ندارد و معتقد است سوسیالیسم در آمریکا وجود دارد اما فقط برای ثروتمندان. واقعا جامعه آمریکا سوسیالیسم را در شرایط حاضر تابو می‌داند و همین موضوع می‌تواند سبب ساز شکست یک نامزد چپ گرا شود؟
در آمریکا سالیان سال واکنش عمیقی نسبت به کلمه سوسیالیسم وجود داشته است؛ چرا که سوسیالیسم را مترادف با کمونیسم در نظر می‌گرفتند و نماد کمونیسم را نیز اتحاد جماهیر شوروی می‌دانستند. می‌دانید که اتحاد جماهیر شوروی نیز از زمان جنگ سرد نماد شر مطلق در آمریکا بوده و بسیاری از افراد متهم به عامل دشمن‌بودن می‌شدند و مردم آمریکا سوسیالیست‌ها را به نوعی براندازان نظام مستقر می‌دانستند. امروز اما شرایط تغییر کرده است؛ نه نظام سرمایه‌داری همان نظام سرمایه‌داری دوران جنگ سرد است و نه سوسیالیسم همانی است که در دوران جنگ سرد در شرق حاکم بود. در نتیجه واکنش مردم آنچنان که مرکزگراهای حزب دموکرات پیش بینی می‌کردند، بد نبوده است. البته یک مساله‌ای نیز وجود دارد و آن این است که برنی سندرز خود را «سوسیال دموکرات» معرفی می‌کند اما به عقیده من، او بیش از آنکه سوسیالیست باشد به‌دنبال رفع تبعیض است و می‌توان او را «عدالت خواه» نامید. رقبا او را سوسیالیست می‌دانند نگاهی به مواضع او نشان می‌دهد که سندرز به هیچ‌وجه به‌دنبال دولتی کردن اقتصاد یا مقابله با بخش خصوصی نیست. او تنها می‌خواهد شکاف‌های طبقاتی و درآمدی را کاهش داده و وضعیتی عادلانه را در نظام سرمایه داری ایجاد کند. یعنی نمی‌توان سندرز را نوعی برانداز دانست، بلکه او نوعی اصلاح‌طلب است. به گمان من فارغ از آن ترس تاریخی نسبت به سوسیالیسم، اکنون که سندرز تریبونی به دست آورده و چه در سال 2016 و چه در سال 2020 مواضع خود را بیان کرده، مردم آمریکا نیز دریافته‌اند که مقصود از سوسیال دموکراسی،«کمونیسم، دولتی کردن اقتصاد و نابودی بخش خصوصی» نیست. سندرز بر نقطه‌ای دست گذاشته که دردی مشترک برای بسیاری از مردم آمریکاست. با توجه به این موضوع، قابل پیش بینی است که او از حمایت گسترده‌ای برخوردار شود. به‌نظر می‌رسد هر روز که می‌گذرد متوقف کردن سندرز سخت‌تر می‌شود و اگر او بتواند در انتخابات «Super Tuesday» در سوم مارس موفقیت بالایی کسب کند، دیگر قابل توقف نخواهد بود.
چهره‌هایی مانند بلومبرگ که از منابع مالی عظیمی برخوردارند، تا چه اندازه برای پیروزی شانس دارند؟
بلومبرگ فردی بسیار بسیار ثروتمند است و تصور می‌کنم ثروتمندترین انسانی است که در تاریخ آمریکا پا به عرصه رقابت‌های انتخاباتی گذاشته است. او ثروتی نزدیک به 60‌میلیارد دلار دارد و تاکنون حدود 400‌میلیون دلار برای تبلیغات انتخاباتی هزینه کرده اما مساله این است که شانس زیادی برای او در انتخابات قائل نیستم. بلومبرگ اولا آن کاریزمای لازم را نه در سخنوری نه در برقراری ارتباط با مخاطب ندارد و دوماً اینکه مواضع سینوسی او در عرصه سیاست برایش مشکل ساز خواهد شد. او یکبار طرفدار دموکرات‌ها بوده، یک بار از ترامپ حمایت کرده و بار دیگر به حمایت از دموکرات‌ها بازگشته است. او بخشی از نظام کنونی آمریکاست و برای مردم آمریکا که با یک درصدی‌ها مشکل دارند، بلومبرگ چهره مطلوبی نیست. البته بخشی از سران حزب دموکرات که سندرز را خطرناک می‌دانند، معتقدند بلومبرگ می‌تواند چهره مطلوبی باشد اما برای عموم مردم اینگونه نیست. من معتقد نیستم که مردم ترامپ را به خاطر بلومبرگ که خصوصیاتی شبیه به او دارد، رها کنند.
فکر می‌کنید اگر دموکرات‌ها بتوانند ترامپ را شکست دهند، تغییری عمده در سیاست خارجی آمریکا به‌ویژه در مساله ایران به وجود آید؟
در آمریکا برخی مسائل اساسا حزبی نیست و میان دو حزب اتفاق نظر وجود دارد. مثلا در موضوع حفظ منافع آمریکا یا تلاش برای حفظ هژمونی در میان احزاب اختلافی وجود ندارد. در موضوع ایران اما اختلاف تاکتیکی میان دو حزب وجود دارد. بنابراین می‌شود انتظار داشت به همان نسبتی که با آمدن جمهوری خواهان مناسبات تهران و واشنگتن زیر و رو شد، با آمدن دموکرات‌ها در 2021 این روابط دگرگون شود.
مشخصا می‌توان بازگشت آمریکا به برجام را در صورت پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات، انتظار داشت؟
بله این احتمال وجود دارد اما باید یقین داشته باشیم هیچ‌کس با چک سفید امضا به برجام بازنمی‌گردد. حتی سندرز نیز مطالباتی از ایران خواهد داشت و ما به ازای امتیازاتی که از ایران دریافت می‌کند، به برجام باز خواهد گشت. به‌طور کلی معتقدم بازگشت به دوران اوباما دیگر غیرممکن است.