بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - فرهیختگان / متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
فواد ایزدی، عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با اشاره به عملکرد کشورهای اروپایی عضو برجام، یادآور شد: «سه کشور اروپایی عضو برجام تا چند روز پیش نقش پلیس خوب را بازی می‌کردند و در کنار آمریکا بودند که نقش پلیس بد را ایفا می‌کرد؛ پلیس بد فشار می‌آورد، فحاشی‌ و تهدید می‌کند و در مقابل پلیس خوب به آن سوژه رجوع می‌کند و با توجه به فشارها و مشکلات ایجادشده توسط پلیس بد مدعی می‌شود که اگر شما با من همراه شوید مشکلات‌تان رفع می‌شود. درواقع پشت پرده هر دوی اینها با هم کار می‌کنند و این روش فشاری است که روی سوژه عملیات انجام می‌شود. بازی کردن نقش پلیس خوب توسط اروپایی‌ها در حال انجام بود و در همین راستا ایران را به ماندن در برجام تشویق می‌کردند. به عبارتی وظیفه اروپایی‌ها این بود که ایران را در برجام نگه دارند آن هم زمانی که ایران سودی از توافق هسته‌ای نمی‌برد.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: «منتها بعد از شهادت سردار سلیمانی طرف مقابل به این نتیجه رسید که سبک قبلی برخورد با ایران (دوگانه پلیس خوب و بد) درنهایت جواب نخواهد داد؛ پروژه‌ای که فرانسوی‌ها و ژاپنی‌ها داشتند جواب نخواهد داد و از این رو اروپایی‌ها نیز با آمریکایی‌ها در این مسیر در موضوع فشار حداکثری علیه ایران همراه شدند. البته شاهد بودیم که آمریکا یک اهرم فشاری روی هم‌پیمانان خود اعمال کرده بود تا آنجا که حتی روزنامه واشنگتن‌پست نیز در گزارشی نقل کرد دولت آمریکا کشورهای اروپایی را تهدید کرده بود که در صورت عدم همراهی با آمریکا تعرفه 25درصدی روی خودروهای صادراتی اروپا به آمریکا اعمال خواهد کرد.»
ایزدی تاکید کرد: «یکی از اثرات و برکات خون سردار سلیمانی شفاف شدن وضعیت اروپاست و اینکه ساختار دوگانه پلیس خوب و بد که چند سال کشور را معطل گذاشته بود، شکسته شد.»
وی اظهار داشت: «افرادی که منتظر برجام اروپایی بودند امروز باید به‌وضوح متوجه شده باشند که معطل گذاردن کشور برای اروپا کار درستی نبوده است. همان‌گونه که روز جمعه نیز بار دیگر مقام معظم رهبری یادآور شدند و مکرر تاکید داشتند به اروپا نمی‌توان اعتماد کرد. رهبری پیش از این نیز درخصوص پروژه مکرون تاکید کرده بودند که ایشان یا آدم ناآگاهی است یا همدست با آمریکاست و امروز با وقایع اخیر و عملکرد اروپایی‌ها مشخص است که آقای مکرون (رئیس‌جمهور فرانسه) همدست ترامپ بوده است.»
این کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط طرف‌های اروپایی برجام، گفت: «مکانیسم ماشه شروع کردنش لزوما به معنای پایان دادن به آن نیست. به عبارتی پروسه‌ای است که اروپایی‌ها شروع می‌کنند و لازم نیست حتما بخواهند پایان دهند و تحریم‌های سازمان ملل را بخواهند برگردانند. چون ایران هم اعلام کرده است که اگر چنین اتفاقی بیفتد ایران از برجام خارج و ممکن است از NPT هم خارج شود.»
ایزدی در ادامه تاکید کرد: «برخوردهای خصمانه کشورهای اروپایی باید برای آنها هزینه داشته باشد. ایران باید این هزینه را تعریف، اعلام و اجرا کند و فقط جنبه تهدید هم نداشته باشد. قاعدتا اروپایی‌ها باید سرعقل بیایند و اگر بخواهند صحیح فکر کنند حتی اگر مکانیسم ماشه را شروع کردند نباید این مکانیسم را تمام کنند و تحریم‌های سازمان ملل را هم برگردانند. چون هزینه گسترده‌ای برایشان خواهد داشت.»
وی افزود: «بر اساس بند 36 برجام انتهای مکانیسم ماشه این است که کشور به قبل از برجام برمی‌گردد و قطعنامه 2231 دیگر کارکردی نخواهد داشت. در حقیقت قطعنامه‌های قبلی علیه ایران باز می‌گردند. البته این قطعنامه 2231 هم تحریم‌های سازمان ملل را گلچین کرده بود. اگر مکانیسم ماشه به انتهای خود برسد این قطعنامه دیگر موضوعیت نخواهد داشت و قطعنامه‌های تحریمی قبلی اعمال می‌شوند. البته باید توجه داشت که قطعنامه‌های سازمان ملل نه یک قطره نفت ایران را و نه یک دلار نقل و انتقال مالی را تحریم کرده بودند. در حال حاضر کشور در دو موضوع یکی فروش نفت و دیگری نقل و انتقالات مالی با مشکل روبه‌رو است و مشکل اصلی تحریمی کشور همان تحریم‌های آمریکا هستند.»
این عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به اظهارات مقامات انگلستان مبنی‌بر طراحی‌های جدید برای تحریم مستقل ایران، تصریح کرد: «اینها جنبه نمادین دارند تا واقعیت. تحریم‌های آمریکایی گسترده هستند. تحریم‌های اروپایی هم چه باشند و چه نباشند تحریم‌هایی آمریکایی آن ضربه‌ای را که اقتصاد ایران متحمل می‌شود، می‌زند. سایر تحریم‌ها حالا هر کشوری دوگانه یا سه‌گانه تحریمی علیه ایران ترتیب دهند در عمل تاثیری ندارند جنبه نمادین پیدا می‌کنند. بانی آن مشکلی که کشور در حوزه فروش نفت و در گرفتن پول دارد، تحریم‌های آمریکا هستند و موارد دیگر هم خیلی ارزش خاصی ندارند.»
ایزدی درنهایت یادآور شد: «برجام توافق مرده‌ای است و کشور چند سال معطل رسیدن به این توافق و چند سال معطل میوه دادن آن و بعد یک سال بیشتر کشور معطل برجام اروپایی شد. برجام توافقی بود که درنهایت طراحی شده بود که منافعی را برای آمریکا طراحی کند و در این راستا کارکرد خود را نیز داشته است؛ اراک بتن‌ریزی شده، در نطنز دوسوم سانتریفیوژها کنده‌شده، 10 هزار تن اورانیوم غنی‌شده از کشور خارج شده و مواردی که ذیل برجام آمریکایی‌ها می‌خواستند امتیاز بگیرند، گرفتند و دیگر برایشان خاصیتی ندارد. حالا اینکه بخواهیم ابراز پایبندی به برجام کنیم و این توافق برای عده‌ای در داخل کشور حالت ناموسی داشته باشد، خیلی در راستای منافع ملی نیست.»