مکانیسم ماشه چیست؟
سیاسی
بزرگنمايي:
اخبار محرمانه - میزان / تروئیکای اروپا با اتشار بیانیه مشترکی اعلام کردند که مکانیسم حل و فصل اختلافات برجامی موسوم به مکانیسم ماشه را فعال کردهاند.
سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان روز سه شنبه، 24 دی، با انتشار بیانیهای از فعالسازی مکانیسم ماشه خبر دادند اما مکانیسم ماشه چیست و چگونه در توافق هستهای گنجانده شده است.
مکانیسم حل اختلاف پیش بینی شده در برجام اینگونه است که «اگر یکی از طرفهای برجام به این جمعبندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، میتواند به کمیسیون مشترک شکایت کند. این کمیسیون، در چارچوب برجام و برای نظارت بر اجرای این توافق تاسیس شده است. اگر ظرف 35 روز، شکایت آنگونه که شاکی میخواهد حل نشود، شاکی میتواند موضوع حل نشده را به عنوان دلیلی برای توقف اجرای تعهدات برجام در نظر بگیرد و به شورای امنیت سازمان ملل اطلاع دهد که موضوع حل نشده، متضمن عدم اجرای چشمگیر است. پس از آن، شورای امنیت 30 روز وقت دارد تا درباره استمرار تعلیق تحریمها یا بازگرداندن آنها قطعنامه صادر کند.»
گفته میشود «اگر در این مدت، شورای امنیت نتواند در این خصوص قطعنامه صادر کند، تمام تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل که قبل از برجام برقرار شده بودند، به طور اتوماتیک بازمیگردند. به این سازوکار، مکانیسم ماشه (dispute mechanism) یا بازگشت سریع تحریمها هم میگویند. نکته مهم این سازوکار این است که بازگشت تحریمها، قابل وتو نیست.»
مکانیسم ماشه یا همان «ساز و کار حل اختلافات» در بندهای 36 و 37 برجام به عنوان تضمینی در راستای اجرای تعهدات ایران گنجانده شد. طبق این سازوکار، اگر اعضای برجام بتوانند نقض تعهدات ایران را اثبات کنند، تحریمهای بینالمللی به صورت خودکار علیه کشورمان برمیگردد.
اما نکته مهم در استفاده از مکانیسم ماشه، مستندات آژانس بین المللی انرژی اتمی و استناد اعضا به تخلفات ایران در کمیسیون مربوط به حل اختلافات برجام است. با این وجود طبق گزارشهای اخیر آژانس، تمامی فعالیتهای هستهای ایران در چارچوب قانونی صورت گرفته است و حتی از سرگیری اقدامات مربوط به کاهش تعهدات نیز زیر نظر این نهاد و بازرسان انجام میشود.
لینک کوتاه:
https://www.akhbaremahramaneh.ir/Fa/News/226488/