ترامپ نمیخواست نقش مکرون برجسته شود
تحلیل ویژه
بزرگنمايي:
اخبار محرمانه -
ترامپ نمیخواست نقش مکرون برجسته شود
k ٧
١
روزنامه سازندگی / متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
عبدالرضا فرجی راد| اروپا به رهبری فرانسه برای حراست از توافق هستهای (برجام) و همچنین ممانعت از برداشتن گام سوم کاهش تعهدات برجامی توسط ایران اقدامات خوبی انجام داد. قرار بر این بود که اروپا اعتباری 15 میلیارد دلاری را به سازوکار مالی موسوم به اینستکس اختصاص دهد. در این چارچوب توافقهای خوبی میان ایران و فرانسه انجام شد. بر اساس پیشنهاد ابتکاری امانوئل مکرون بنا بر این بود که نفت ایران توسط اروپا پیشخرید شود و پولش در قالب اعتبار در سازوکار مالی تعریف شود. نفت خریداریشده مشروط نیز بهسان امانت نزد ایران باقی میماند. هرچند این میزان اعتبار یکساله بود و در صورت تداوم این فرایند باید میزانش افزایش مییافت. طبیعتا فرانسه بعد از آنکه سفر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان به بیاریتز فرانسه مورد استقبال رئیسجمهوری آمریکا قرار گرفت تصور کرد ترامپ با این بسته پیشنهادی موافقت خواهد کرد. در اینجا باید دو مقوله را به شکلی جداگانه مورد بررسی قرار داد. اولین مسئله توافق مثبت ایران و اروپا است و دوم مواضع مبهم آمریکا. طبیعتا همانگونه که روسای جمهوری آمریکا و فرانسه اعلام کردند سفر آقای ظریف به مقر نشست گروه هفت بهواسطه هماهنگی مکرون و ترامپ انجام شد. بعد از این سفر غیرمنتظره ترامپ در نشست و کنفرانس خبریاش با همتای فرانسوی خود بر دیدار و رایزنی با مقامهای تهران تاکید کرد. این مسئله موجب شد تا اروپا بالاخص فرانسه به آینده توافق هستهای و حفظ آن امیدوار شوند. با این حال موضعگیری بعدی آمریکا برابر خواست ایران مبنی بر اینکه مذاکرات باید بعد از برطرف شدن کامل تحریمهای اقتصادی و ذیل برجام انجام شود معادلات را اندکی پیچیده کرد. در شرایط کنونی شاهد عملکرد سه بازیگر هستیم. نخست آمریکا که به شکلی یکجانبه از برجام خارج شد و تحریمهای یکجانبهای را علیه ایران تعریف کرد. دوم اروپا بالاخص فرانسه که برای اجرایی کردن سازوکار مالی موسوم به اینستکس حقیقتا گامهای جدی برداشتند (دولتهای اروپایی از آنجایی که به خوبی میدانستند که شرکتهای بزرگ و حتی متوسط این قاره به واسطه ادغام در بازارهای جهانی و دلار آمریکا با آنها همصدا نخواهند شد قرار بود خود مسئولیت اجرای تعهدات و اختصاص اعتبار را عهدهدار شوند).
در نهایت ایران امروز به واسطه انفعال اروپا گام سوم مبنی بر کاهش تعهداتش را برداشت. چرایی واکنش تهران را باید ترس اروپا از آمریکا قلمداد کرد. اروپا از این میهراسد که به واسطه مخالفت آمریکا با اختصاص اعتبار 15 میلیارد دلاری به اینستکس این کشور قادر خواهد بود در مسیر انجام این توافقنامه محدودیتها و ممنوعیتها و چالشهایی را ایجاد کند. دومین دلیل انفعال اروپا هراس این گروه از بازیگران از درگیری با آمریکا است. ترامپ به اروپا و فعالیت این گروه از بازیگران حساس است. رئیسجمهوری آمریکا نمیخواهد همتای فرانسویاش بهواسطه نقشی که در عرصه دیپلماتیک و در راستای حراست از برجام ایفا میکند برجسته شود. از همین رو رئیسجمهوری ایالات متحده چندینبار اعلام کرد که مکرون از جانب خود نه مقامهای رسمی آمریکا فعالیت میکند. آمریکا میخواهد موفقیت احتمالی در این زمینه را به خود اختصاص دهد یا کشوری را در قامت میانجی تعریف کند که این موضوع برای آن بازیگر منافعی به دنبال نداشته باشد. رئیسجمهوری آمریکا به خوبی از چالشهای مکرون در عرصه سیاست داخلی فرانسه آگاه بود و میدانست که پیروزی در اجرایی کردن اینستکس برای مکرون فرصتی با ارزش است تا با توسل بدان شانس پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو را از دست ندهد. از همین رو اجازه نداد تا پاریس به چنین فرصتی دست یابد. در حال حاضر برجام در موقعیت پیچیده و در عین حال شکنندهای قرار دارد. ایران بهواسطه انفعال طرفین برجام تعهداتش در قالب این توافق را کاهش داده است. ابتکار عملهای اروپا بهخصوص فرانسه بهواسطه مخالفتها و مانعتراشی آمریکا اجرایی نشده است و در نهایت یکی از طرفین 1+5 از این توفقنامه به شکلی یکجانبه خارج شده است. طبیعتا این شرایط موجب شده تا برجام در موقعیت متزلزلی تعریف شود. با این حال آنچه روشن است این است که اروپا خواهان تداوم برجام است هرچند ایران نیز میخواهد این توافق بماند البته زمانی که میان حقوق و مسئولیتهای طرفین این برنامه توازن حاکم باشد، از همین رو اروپا در آینده ممکن است برای حراست از برجام از هر تاکتیکی استفاده کند.
لینک کوتاه:
https://www.akhbaremahramaneh.ir/Fa/News/162157/