بزرگنمايي:

اخبار محرمانه -
کمین اژدهای سرخ برای ینگه دنیا
٧٠
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
آویده علم‌جمیلی| هر روز که مذاکرات بین امریکا و چین مایوس‌کننده‌تر می‌شود، تنش و نگرانی از آینده چشم‌انداز اقتصادی این دو غول اقتصادی نیز تیره‌تر می‌شود. هفته گذشته کریستین لاگارد‌، رییس صندوق بین‌المللی پول که بعد از شروع جنگ تجاری تقریبا در تمام سخنرانی‌های خود، تبعات این جنگ را تشریح کرده و از آینده رشد اقتصادی برای جهان ابراز نگرانی کرد‌، پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از چشم‌انداز اقتصاد را به طور مشخص تاثیر گرفته از تداوم تنش‌های تجاری دانست. صندوق بین‌المللی پول در تازه‌ترین پیش‌بینی خود، رشد اقتصادی جهان در سال 2019 را به 3.3 درصد کاهش داد. پیش‌بینی اولیه این نهاد بین‌المللی 3.5 درصد بود.
اما سازمان‌های بین‌المللی دیگری نیز نسبت به افزایش تنش‌ها واکنش نشان دادند. سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا و اقیانوس آرام (اپک) نیز اعلام کرد: تنش‌های تجاری میان امریکا و چین مانع رشد اقتصادی در منطقه آسیا و اقیانوس آرام می‌شود. در آخرین نشست این سازمان که آخر هفته گذشته برگزار شد، شرکت‌کنندگان در این نشست تاکید کردند اختلاف و تقابل تجاری میان امریکا و چین تاثیری منفی بر کشور‌های حاشیه اقیانوس آرام داشته است. یکی از تاثیرات منفی، کاهش رشد اقتصادی کشورهای حاشیه اقیانوس آرام به 3.5 درصد در سال 2020 است. پیش‌بینی اپک برای سال 2019 حدود 3.8 درصد است. اواخر هفته گذشته دولت چین در واکنش به وضع تعرفه‌هایی روی 200 میلیارد دلار کالای چینی، اعلام کرد که ادامه مذاکرات برای پایان دادن به جنگ تجاری، تا زمانی که واشنگتن مسیر خود را تغییر ندهد، بی‌معنی خواهد بود.
هر چند در جریان جنگ تجاری سال گذشته دو کشور مقرر کردند که به مدت 90 روز از وضع تعرفه‌های جدید خودداری کنند اما پس از تمام شدن مدت مذکور، سیاست‌های تلافی‌جویانه از سر گرفته شد و در آخرین اقدام، پکن حدود 67 میلیارد و 200 میلیون دلار از اوراق قرضه و بدهی‌های دولت امریکا را در یک ماه به فروش رساند تا شاهد بیشترین کاهش اوراق قرضه امریکا در چین از سال 2012 باشد. هر چند از سال‌های گذشته، دو کشور چین و امریکا همواره مناقشات اقتصادی و تجاری زیادی با یکدیگر داشتند، اما این‌بار و با توجه به ناکامی در ایجاد گفتمان صلح تجاری بین دو کشور، به نظر می‌رسد شلاق وحشت اژدهای سرخ با شدت بیشتری بر پیکر امریکا فرود ‌آید و با فروش بیشتر اوراق قرضه امریکایی و حفظ ارزش یوان در مقابل دلار، با برنامه میان‌مدتی دست به تنبیه امریکا بزند.
تعرفه‌های سنگین؛ امیدی که از بین می‌رود
اعمال تعرفه‌های سنگین به خصوص تحریم شرکت مخابراتی هواوی، انگیزه پکن برای ادامه مذاکرات در راستای کاهش تنش‌های تجاری را از بین برد. این اقدام که تعرفه‌های سنگین بر واردات گوشت از امریکا را به دنبال داشت، اتهام همراستا نبودن حرف و عمل را متوجه امریکایی‌ها کرد. در این راستا لو کانگ سخنگوی وزارت خارجه چین در میانه جنگ تجاری که بیم تعطیلی مذاکرات بیشتر از پیش است، گفت: پکن ترجیح می‌دهد اختلافات را از طریق گفت‌وگوها حل کند اما از سمت امریکایی‌ها برخی موانع مهم وجود دارد. این سخنگو اضافه کرده است: ایالات متحده در جریان مذاکرات به جای احتیاط و سعه‌صدر از خود بی‌پروایی نشان داده است. کانگ با انتقاد غیرمستقیم از مواضع کاخ سفید خواستار همراستایی واژه‌ها با اعمال شد.
بازار آزاد و اوراق قرضه‌ای که سرانجامی نداشت
اقتصادهای آزاد، بسته به میزان سرمایه‌گذاری‌هایی که در آنها می‌شود، می‌توانند رشد کرده و موتور محرک رشد اقتصادی سایر کشورها و در نتیجه جهان باشند. یکی از مطمئن‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری‌ با درآمد ثابت، انتشار گسترده اوراق قرضه است. این اوراق، توسط نهادها و شرکت‌های مختلف حاکمیتی منتشر می‌شود که از جمله آنها می‌توان به اوراق خزانه‌داری امریکا اشاره کرد. با توجه به برخورداری این اوراق از کمترین میزان ریسک نکول، ابزاری مطمئن برای سرمایه‌گذاری و حتی کاهش ریسک پرتفوی بسیاری از شرکت‌های دولتی است. یکی از مهم‌ترین زیر ساخت‌های اقتصادها برای انتشار اوراق بدهی، ثبات شرایط سیاسی و اقتصادی است، امریکا یکی از کشورهایی است که به انتشار اوراق قرضه خزانه‌داری اقدام کرده است. طبق برخی تخمین‌ها، بازار بدهی امریکا حجمی برابر 37 تریلیون دلار دارد که 21 تریلیون دلار آن اوراق قرضه در دست کشورهای مختلف است.
آمارها نشان می‌دهد کشورهای چین، ژاپن و بریتانیا بزرگ‌ترین دارنده‌های اوراق قرضه امریکا در جهان هستند. چین در حال حاضر 1.12 تریلیون دلار از اوراق قرضه امریکا را نزد خود نگه داشته است. تا قبل از اقدام هفته گذشته چین برای فروش گسترده اوراق قرضه، پکن 1.18 تریلیون دلار اوراق قرضه داشت. این اقدام چین در جهت حفظ ارزش پولی خود و ورود ارز بیشتر به بازار بوده است. در حال حاضر ژاپن با یک تریلیون و 80 میلیارد دلار در رده دوم و بریتانیا با 317 میلیارد و 100 میلیون دلار در رده سوم قرار دارد.
چین بزرگ‌ترین طلبکار امریکا
اقدام چین برای فروش اوراق قرضه در پاسخ به سیاست‌های تنش‌زایی ترامپ، اولین‌بار نیست که رخ می‌دهد و پیش‌بینی می‌شود سرمایه‌گذاری این کشور در اوراق قرضه امریکا حتی کمتر هم شود و به 1.17 تریلیون دلار برسد. چین این فروش را زمانی انجام داد که با جنگ تجاری با امریکا، یوآن 10 درصد در برابر دلار افت کرده است. هر چند بسیاری از کارشناسان معتقدند هر کشور دیگری با کاهش ارزش پول ملی‌اش منتظر روزهای آتی و به سرانجام رساندن مذاکرات با امریکا می‌ماند، اما پکن می‌داند حجم وسیعی از اوراق قرضه امریکا را در اختیار دارد و می‌تواند از این اوراق در جهت افزایش فشار استفاده کند.
در تابستان سال گذشته نیز‌ بانک مرکزی روسیه اقدام به فروش گسترده اوراق قرضه دولتی امریکا کرد و طی چند ماه نزدیک به 15 میلیارد دلار دیگر از اوراق قرضه دولتی امریکا را به فروش رساند. به این ترتیب، ارزش کل اوراق قرضه دولتی امریکا که در بانک مرکزی روسیه وجود دارند، به کمتر از
34 میلیارد دلار رسیده است که پایین‌ترین سطح آن از سال 2007 به این سو به شمار می‌آید. هر چند مسکو این اقدام را در راستای تنوع‌بخشی به منابع ارزی روسیه عنوان کرد، اما سیاست‌های تنش‌زایی ترامپ در اتخاذ این تصمیم بی‌تاثیر نبود. روسیه با کاهش ذخایر اوراق امریکایی خود، به خرید طلا روی آورده است تا به ذخایر ثروت خود تنوع دهد.
هر چند فروش 15 میلیارد دلار اوراق قرضه توسط روسیه نمی‌تواند تاثیر شگرفی بر اندازه اقتصاد امریکا ایفا کند، اما اگر چین و ژاپن که یک سوم اوراق قرضه امریکا را در اختیار دارند، دنباله‌رو سیاست‌های روسیه شوند و حجم اوراق قرضه امریکایی را کمتر کنند، در آن صورت می‌توان ادعا کرد که سیاست‌های پولی و مالی در امریکا با چرخش مواجه می‌شود. ترامپ از زبان فشار و تعرفه استفاده می‌کند. قدرت امریکا به ارز بستگی دارد و افزایش تنش‌ها ریسک اوراق قرضه را بالا می‌برد؛ در این صورت عمق بازارهای بدهی از بین می‌رود. هرچه بازارهای بدهی کم‌عمق‌تر شود، سیاست‌های پولی نمی‌تواند موثر باشد و به کاهش سرمایه‌گذاری می‌انجامد.
پس راه‌هایی برای شکستن قدرت دلار نیز وجود دارد که اقتصاد استبدادی و بسته چین در حال حاضر بر آنها دست گذاشته است.